Bij Programma Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg is Ans van den Bosch sinds oktober 2021 programmamanager. In dit blog vertelt ze over haar rol bij het programma, het belang van de Wegiz en waarom we vooral moeten samenwerken.
Door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
“Ik draai nu alweer een aantal maanden met plezier mee in het team dat het wetsvoorstel voor de Wegiz heeft voorbereid, en waar we met voorrang werken aan de wettelijke verplichting van een aantal gegevensuitwisselingen. Hiervoor heb ik verschillende leidinggevende functies gehad bij de overheid. Op zeer verschillende onderwerpen zoals zoet water, duurzame warmte, en energiebesparing. Stuk voor stuk complexe opgaven.
Ik voel mij thuis in organisaties waar de inhoud leidend is en waar veel partijen met verschillende belangen betrokken zijn. De rode draad is dat alle belangen tellen en dat je elkaar op de inhoud moet weten te vinden. Elektronische gegevensuitwisseling in de zorg is niet het enige onderwerp waar we moeten leren om dezelfde taal spreken en samen aan de slag te gaan. Of het nu gaat om zoetwatervoorziening, warmtetransitie of digitalisering in de zorg: uiteindelijk willen alle betrokkenen dat iets schoner, beter of efficiënter wordt. Dat is wat bindt. Alleen door samen te werken komen we verder.
Al langer wilde ik een keer de overstap maken naar VWS, hier is zoveel te doen. Digitalisering in de zorg vind ik een van de interessante onderwerpen binnen het departement. Wat mij motiveert, is dat we werken aan het wegnemen van belemmeringen in een secundair proces en daarmee het primaire proces helpen. Zorgaanbieders krijgen straks als het goed is meer ruimte om zich te richten op waar ze goed in zijn, waar ze voldoening uithalen. Zonder de beslommeringen van administratieve handelingen.
De Wegiz is een instrument om interoperabiliteit te bereiken. Om goede zorg te kunnen geven, is digitale uitwisseling onontbeerlijk. Daarom moeten systemen met elkaar kunnen praten: systemen moeten interoperabel zijn. Door de complexiteit gaat dat niet altijd vanzelf en kan een wettelijke verplichting de stok achter de deur zijn of het duwtje wat nodig is om interoperabiliteit te bereiken. Daarom is het belangrijk dat de Wegiz er komt. Niet alle gegevensuitwisselingen zullen uiteindelijk wettelijk verplicht worden, maar wel díe waar de stok of de duw nodig is.
Laatst sprak ik op een webinar voor zorgaanbieders en deed tussendoor Mentimeter-peilingen. Bij de vraag over voordelen van digitalisering werd ‘administratieve lasten wegnemen’ het meest genoemd. Dat sterkt mij in de gedachte dat we het ergens voor doen. Het positieve effect van minder papierwerk en soepele vastlegging en raadpleging van gegevens werkt uiteindelijk door naar de patiënt. Als het goed is hebben zij straks het gevoel dat ze beter gehoord worden. Een win-winsituatie zou je kunnen zeggen.
Aan de andere kant vroeg ik op hetzelfde webinar of de deelnemers verwachtten dat samenwerking op het gebied van de Wegiz vanzelf zal gaan. ‘Ik moet het echt nog zien’ was de mening die domineerde. Dus daar hebben we nog een wereld te winnen. Ik zou iedereen willen oproepen om de samenwerking op te zoeken. En vragen, tips suggesties en goede voorbeelden van samenwerken bij elektronische gegevensuitwisseling in de zorg zijn welkom bij het programma. We helpen ze graag uitdragen.
Na mijn eerste vijf maanden als programmamanager bij VWS valt mij vooral op dat er veel gemotiveerde en betrokken mensen bij en met het programma werken. Mensen hebben echt een missie, dat is mooi om te zien. Veel mensen hebben of in de zorg gewerkt of hebben op een andere manier een band met de zorg. Dat werkt enorm verbindend. Er is al veel bereikt. Er ligt een wet die binnenkort wordt behandeld in de Tweede Kamer, dat is supermooi om te zien. Maar dan zijn we er nog niet.
We zijn een eind op weg maar hebben nog best wat te doen voor we bij implementatie van de Wegiz zijn. Zoals de meesten waarschijnlijk wel weten, werkt de Wegiz met algemene maatregelen van bestuur. Voordat deze AMvB’s in werking treden, moeten de kwaliteits- en informatiestandaarden en ook de NEN-normen gereed zijn. Er moet een helder verhaal liggen bij wie welke kosten gaat dragen en hoe de financiering plaatsvindt. Partijen in de uitvoering moeten een helder beeld hebben bij wat er wanneer van hen verwacht wordt en daar ook toe in staat gesteld worden. En terwijl we met die uitwerking bezig zijn, moeten we met elkaar koers weten te houden. We hebben dus niet alleen een lange maar ook een stevige adem nodig. Het wordt echt een opgave iedereen gedurende de rit erbij te krijgen en te houden.
De komende tijd staat in het teken van de verdere uitwerking en implementatie van de wet. De Wegiz is een kaderwet. Het betekent voor mij dat de wet een kapstok is waar nog van alles aan gehangen moet worden. En wel de AMvB’s, dus die worden ons nieuwe focuspunt. Daarnaast gaan we samenwerkingen onderhouden en verbeteren. Want als we willen dat systemen interoperabel gaan werken, helpt het als organisaties en de mensen die daar werken elkaar ook beter gaan begrijpen. Dat lukt steeds beter, we weten elkaar te vinden en bouwen samen aan het dossier en het verhaal van de Wegiz, bijvoorbeeld met webinars, gezamenlijk geproduceerde animaties en deze blogreeks."
