Anne Margriet Pot is is onlangs benoemd tot hoogleraar Toezicht op persoonsgerichte en geïntegreerde langdurige zorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Op deze leerstoel gaat zij onderzoek doen naar het toezicht op de kwaliteit en veiligheid van de langdurige zorg, met een persoonsgerichte focus. Eerder was Anne Margriet onder andere werkzaam als diplomaat bij de World Health Organization. In een kort interview vertelt Anne Margriet onder meer waar volgens haar de verbeterpunten in de langdurige zorg liggen en wat zij met haar onderzoek daaraan hoopt bij te dragen.
Waarom hebt u voor het hoogleraarschap Toezicht op persoonsgerichte en geïntegreerde langdurige zorg gekozen?
Deze leerstoel is opgericht omdat de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) haar toezicht op de langdurige zorg beter wil onderbouwen en verder wil ontwikkelen. Het is nodig om kennis uit verschillende sectoren bijeen te brengen om beter aan te sluiten bij de toenemende netwerkstructuur van de gezondheidszorg en recht te doen aan de ervaringen en kennis van alle betrokkenen, zeker die van zorggebruikers zelf.
Hoe zijn uw eerste indrukken van het hoogleraarschap?
Mijn ervaringen tot nu toe met de collega’s van de Erasmus Universiteit Rotterdam zijn zeer positief. Zij zijn zeer kundig en een plezier om mee samen te werken. Naast dat ik natuurlijk mijn eigen (inter)nationale netwerk meeneem, wordt binnen de afdeling ook nauw samengewerkt met allerlei maatschappelijke partners. Die samenwerking zal ongetwijfeld bijdragen aan het succes van deze leerstoel.
Welke uitdagingen ziet u in het wetenschappelijke veld van het toezicht op de langdurige zorg?
Hoe zorgen we ervoor dat zorgaanbieders niet alleen goede zorg leveren, maar dat ook doen in samenhang en samenwerking met andere zorgaanbieders? Want je kunt als zorgaanbieder nog zulke goede zorg leveren, de zorg blijft onder de maat als mensen zorgbehoeften hebben die niet door de betrokken zorgaanbieders worden opgepakt. Hoe kunnen we bijvoorbeeld als toezichthouder stimuleren dat in de zorg naar de behoeften, voorkeuren en ervaringen van cliënten of patiënten wordt geluisterd? Natuurlijk is het niet zo dat dit helemaal niet gebeurt, maar ook op dit gebied valt echt nog wel het nodige te verbeteren.
Hoe ziet uw dag eruit?
Ik vrees in deze coronatijd niet anders dan van heel veel mensen. Ik zit voornamelijk achter mijn computer te overleggen, onder andere met inspecteurs, onderzoekers en managers. Uiteraard lees ik ook veel. Zo ben ik nu bezig om alle wetenschappelijke literatuur op een rijtje te zetten over toezicht op de langdurige zorg. Dat overzicht vormt voor mij een belangrijke basis voor het onderzoek.
Wat hoopt u als hoogleraar bij te dragen aan het onderzoeksveld?
Ik hoop dat mijn toezichtonderzoek zal bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van zorg voor kwetsbare mensen. Dat heb ik altijd als focus gehad, als klinisch psycholoog in de praktijk, als onderzoeker en docent bij de universiteit, en als diplomaat bij de World Health Organization in Genève met als portefeuille langdurige zorg, inclusief mantelzorg.
Wat is uw visie op de huidige stand en ontwikkelingen in de langdurige zorg?
Laten we niet vergeten: Er gaan heel veel dingen goed in de langdurige zorg, zeker als je dat vergelijkt met de meeste andere landen in de wereld. Dat gezegd hebbende zijn er natuurlijk ook zaken die beter kunnen. Mijn focus zal vooral liggen op de vraag hoe toezicht hieraan kan bijdragen. Door in te grijpen waar nodig, maar ook door toezicht te agenderen en te stimuleren zodat zorgaanbieders de kwaliteit van de zorg daadwerkelijk gaan verbeteren. Dat is iets – ook wereldwijd – waar nog veel te weinig aandacht voor is. Naast alle andere partijen die de kwaliteit van zorg vormgeven, zoals zorgprofessionals en zorgaanbieders, kan het toezicht ook een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de langdurige zorg.
Welke verbeter-/ontwikkelingspunten ziet u voor de langdurige zorg? Wat is uw grootste ergernis in de langdurige zorg?
Mijn grootste ergernis en verbeterpunt voor de langdurige zorg is dat er wereldwijd, en helaas ook nog te vaak in Nederland, aanbodgericht gewerkt wordt in plaats van persoonsgericht. Het zou niet uit moeten maken uit welk potje de zorg gefinancierd wordt of welke zorgvoorzieningen er zijn. Het gaat erom dat kwetsbare mensen niet met onvervulde behoeften blijven zitten. Dat zij de dingen kunnen blijven doen die voor hen van waarde zijn. Het gaat dus niet alleen om persoonlijke zorg zoals hulp bij wassen en aankleden, maar ook bijvoorbeeld om het mogelijk te maken dat je je vrienden kan bezoeken als dat belangrijk voor iemand is. Dat vergt creativiteit en denken buiten de gevestigde kaders.
Als u niet in dit domein werkzaam was, welk beroep had u dan het liefst uitgeoefend?
Wat een grappige vraag. Ik heb een hele brede belangstelling, ook al valt dat misschien niet zo op omdat ik steeds gericht ben op het verbeteren van de zorg voor kwetsbare mensen. Dat is iets waar ik me nog steeds met grote motivatie voor inzet. Maar stel dat ik dit niet had kunnen doen en iets anders moest kiezen, dan was ik misschien fluitist of archeoloog geworden.
Wie of wat inspireert u en waarom?
Ik vind het heerlijk om te fluiten, omdat dat alleen kan als je je ontspant. Tegelijkertijd ontstaat er ruimte in mijn hoofd en heb ik er plezier in om een bepaalde stemming tot uitdrukking te brengen. Daarnaast inspireert het contact met mensen en hun levensverhaal mij. Ik houd er ook van om biografieën te lezen, en echt niet alleen van de Nelson Mandela’s in deze wereld. Denk bijvoorbeeld aan Sonny Boy of De Amerikaanse Prinses van Annejet van der Zijl.
Welk boek/welke film raadt u iedereen aan?
Mijn eigen nieuwe boek, met een stukje van mijn levensverhaal, over de zorg voor mijn ouders en een professionele reflectie daarop. Het heet Zorgen van een mantelzorger: een dozijn dagelijkse dilemma’s. Dilemma’s die meestal onbesproken blijven, maar die het zorgen voor een ander vaak zo complex maken.
Als laatste: wat zou u mensen werkzaam in de langdurige zorg mee willen geven?
Jullie werk is onmisbaar en deel van onze beschaving om kwetsbare mensen in onze samenleving een menswaardig bestaan te bieden. Dat verdient respect en waardering.
In de rubriek In Beweging houden wij u op de hoogte van personele wisselingen en promoties binnen het sociaal domein, zorg en welzijn. Lijkt het u leuk om net als Anne Margriet Pot mee te werken aan onze rubriek In gesprek met een beweger, of kent u een collega die graag meer wilt vertellen over zijn/haar overstap naar of binnen het sociaal domein? Geef het door via info@sociaalweb.nl, wij laten u graag aan het woord!
