Na ruim 4,5 jaar bestuurder te zijn geweest bij DOENJA Dienstverlening, een sociaal makelaarsorganisatie in Utrecht, was het tijd voor een nieuwe uitdaging. Die heb ik gevonden bij Lister in Utrecht. Lister is een mooie organisatie met een goede naam. Ze maakt het mogelijk dat mensen met een psychische kwetsbaarheid en zeer complexe zorgvragen in hun eigen omgeving herstellen. Daarbij kan Lister ook woonruimte bieden. De begeleiding gaat uit van de eigen kracht van de persoon en daarmee ligt het aangrijppunt van herstel bij de kwaliteiten, wensen en verlangens van een cliënt. Dat is een vertrekpunt waar ik erg in geloof. Wat ook mooi is, is dat Lister echt werk maakt van de transformatie en steeds op zoek is naar nieuwe werkwijzen en nieuwe netwerken om cliënten op een goede wijze te ondersteunen, zo intensief en dichtbij als nodig.
Door idealisme gedreven besloot ik een aantal jaar geleden de overstap van het bedrijfsleven naar ‘het sociale domein’ te maken. Ik wilde me inzetten voor een open, inclusieve samenleving waarin iedereen ertoe doet en iedereen mee mag en kan doen. Dat is nodig in een wereld waarin individualiteit vooropstaat en de kloof tussen (kans-)rijk en (kans-)arm steeds groter wordt. Ik geloof dat als je de wereld wilt verbeteren je bij jezelf moet beginnen en van daaruit binnen je eigen cirkel van invloed aan de slag kunt. Ik geloof dat investeren in mensen bijdraagt aan het nemen van eigen verantwoordelijkheid in de samenleving. Ik geloof dat door sociaal werk de wereld een beetje menselijker en leefbaarder wordt. Dat gaat niet vanzelf, dat is hard werken. Het gaat ook niet snel. Het is investeren in de toekomst: een leefbare toekomst.
Bij de decentralisaties van een aantal jaren geleden was er sprake van ‘transitie’, ‘transformatie’ en bezuinigingen. De gedachte was vrij simpel: als we de zorg dichter bij de cliënten organiseren, meer gebruikmaken van het netwerk van de cliënt en we burgerkracht inzetten, kan de zorg vast goedkoper. Inmiddels heeft de transitie plaatsgevonden en zijn de bezuinigingen ‘ingeboekt’. Maar van de beoogde en noodzakelijke transformatie is weinig terechtgekomen – en dat is niet zo gek. Om professionals echt anders te laten werken, om burgers te ondersteunen bij het creëren van netwerken, om zelfregie te stimuleren, is een cultuurverandering nodig. Zo’n verandertraject verhoudt zich slecht tot bezuinigingen. Mijns inziens was het verstandiger geweest in te zetten op transitie en de beoogde bezuinigingen in eerste instantie in te zetten voor een transformatietraject en daarmee te investeren in duurzame toekomstgerichte zorg en de bezuinigingen in een later stadium te ‘nemen’. Op deze wijze had (financiële) druk bij gemeenten en zorgorganisaties voorkomen kunnen worden. Daarnaast had voorkomen kunnen worden dat er, zoals nu het geval is, geld bij moet. Extra geld dat overigens bedoeld is voor het leveren van zorg en nog steeds niet bijdraagt aan transformatie…
Mensen zijn sociale wezens en komen tot hun recht, tot hun betekenis, in relatie tot anderen. De alsmaar voortschrijdende individualisering lijkt daarbij haast wezensvreemd. Als motto daarom een citaat van Jean-Paul Sartre:
“Niet in de afzondering zullen we onszelf ontdekken, maar onderweg, in de stad, in de menigte,
als ding onder de dingen, als mens onder de mensen.”
Het Zuid-Afrikaanse begrip Ubuntu omschrijft het nog korter: “Ik ben omdat wij zijn”.
In de rubriek In Beweging houden wij u op de hoogte van personele wisselingen in het sociaal domein. Lijkt het u leuk om net als Theo den Hertog mee te werken aan onze rubriek In gesprek met een beweger? Geef het door via info@sociaalweb.nl , wij laten u graag aan het woord!
