De Rijksoverheid omschrijft mantelzorg als “onbetaalde en vaak langdurige zorg voor zieke familieleden of vrienden”. Deze zorg betreft vaak verzorging of ondersteuning bij dagelijkse activiteiten en is onmisbaar voor de mensen die het nodig hebben. Nederland telt momenteel 5 miljoen mantelzorgers, ofwel 1 op de 3 inwoners vervult (ook) deze rol. Door een terugtrekkende overheid krijgen mantelzorgers een grotere rol in de zorg en ondersteuning van familie, ouders, vrienden en andere hulpbehoevenden. De Wmo 2015 verplicht gemeenten ondersteuning te bieden aan mantelzorgers.

Daarnaast is de toenemende vergrijzing een grote uitdaging voor de dekking van deze informele vorm van zorg in de toekomst. De verwachting bestaat dat mantelzorg steeds meer gecombineerd gaat worden met andere zaken, zoals werk, school of maatschappelijke taken.

Volgens onderzoek van het SCP voelt 9% van de mantelzorgers in Nederland zich overbelast. Een deel hiervan staat er ook nog is alleen voor. Ook worden mantelzorgers vaak overvallen met wetten en regelingen en bestaat er onduidelijkheid over waar zij terecht kunnen voor de nodige informatie. Dit zorgt voor vertraging van het ondersteuningsproces.

Om de overbelasting van mantelzorgers te voorkomen, hebben gemeenten de taak hen te ondersteunen middels tijdelijke overname door vrijwilligers of beroepskrachten. In het laatste geval spreken we van de zogenaamde respijtzorg.

De Mantelzorgagenda

Samen met gemeenten en organisaties heeft de overheid een ‘’mantelzorgagenda‘’ opgesteld, waarin verschillende acties ter ondersteuning van mantelzorgers staan. Hieronder valt bijvoorbeeld de combinatie van werk met mantelzorg en de vereenvoudiging van samenwonen met iemand die mantelzorg nodig heeft.