Gemeenten maken zich grote zorgen over de effecten van de voorstellen die in de begroting voor het ministerie van Asiel en Migratie worden gedaan. Terwijl de opgave voor opvang van asielzoekers zal toenemen, worden de benodigde middelen fors gekort, met name vanaf 2027.
In een brief aan de vaste commissie voor Immigratie & Asiel in de Eerste Kamer (pdf, 178 kB) geeft de VNG aan dat de geplande bezuinigingen haaks staan op de toenemende vraag naar opvangplekken en de behoefte aan versterking van uitvoeringsorganisaties zoals het COA en de IND. De minister geeft zelf aan dat de opvangbehoefte de komende jaren blijft stijgen van circa 106.700 asielzoekers in 2025 naar ca. 166.000 in 2027.
Hoewel dus de instroom van asielzoekers naar verwachting de komende jaren stijgt, wil het kabinet fors bezuinigen op de IND, het COA en de opvang van Oekraïense ontheemden. Tegelijkertijd leiden strengere asielregels tot extra werk voor zowel IND als COA. De combinatie van hogere werkdruk en een flink verlaagd budget brengt het risico mee van lange wachttijden, hogere dwangsommen en een tekort aan opvangplekken. Hierdoor dreigt een situatie van dure noodoplossingen voor opvang.
Het budget voor de opvang van Oekraïense ontheemden wordt volgens de plannen bijna gehalveerd. De VNG vindt dit te voorbarig, gezien de geopolitieke situatie en de daarmee gepaarde onzekerheid rond het verloop van de oorlog en de te verwachten instroom.
De VNG roept de Eerste Kamer op om tijdens de behandeling van de begroting nauwkeurig te kijken naar de samenhang tussen de beleidsvoornemens, de financiering en de maatschappelijke gevolgen. Gemeenten vrezen dat de huidige koers zal leiden tot onrust, overlast en schrijnende situaties voor zowel asielzoekers als inwoners.
