Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van jeugdhulp blijkt uit de cijfers van cbs[1] en de opdracht voor de Stevige Lokale Teams (SLT’s) is breed. Het aantal ouderen stijgt net als het aantal ouderen dat thuis blijft wonen. Dit maakt het jeugdhulp- en zorgstelsel op de lange termijn onhoudbaar. Met de beweging naar de voorkant wordt voornamelijk getracht de kosten voor individuele voorzieningen te beheersen. De zorg moet laagdrempelig, in eigen omgeving geboden worden. Tegelijkertijd staan gemeenten voor een bezuinigingsopgave, waardoor investeren in preventie en in de sociale basis niet vanzelfsprekend is. Er zijn daarom andere oplossingen nodig.
Het versterken van de sociale basis is vakjargon waarbij elke partij of inwoner zijn eigen beeld vormt. Ditzelfde geldt voor de beweging naar de voorkant. Van belang is om dit te concretiseren, met als startpunt de verschillende collega’s binnen de gemeente. Wat verstaat elke beleidsambtenaar onder de sociale basis, op welke manier werkt elke ambtenaar aan deze beweging in zijn eigen dossier en op welke manier aan de gezamenlijke opgave? Waar wil de gemeente naartoe en welk effect wordt met een sterke sociale basis beoogd?
In de praktijk blijkt echt integraal werken nog een flinke uitdaging en dan is overeenstemming over de visie en doelstelling helpend. Dit geldt niet alleen binnen het sociaal domein, maar ook bijvoorbeeld voor de collega’s die zich met inrichting van wijken en leefbaarheid bezighouden. Echte integrale samenwerking kan leiden tot een verrassende gezamenlijke aanpak, zo ontstond in mijn huidige gemeente een samenwerking tussen de collega van verkeer, die duurzame deelmobiliteit wil bevorderen en de collega van welzijn, die op zoek is naar een manier om het vrijwilligersvervoer te versterken.
Naast het interne gesprek is het minstens zo belangrijk om eenzelfde gesprek over de beeldvorming en samenwerking met partners en inwoners te voeren[2]. Wat verstaat iedereen onder een stevige sociale basis, welzijn, formele zorg en informele zorg? Welke onderlinge verbanden zijn er al en welke positie en rol nemen de verschillende (welzijns)partners, maar ook de informele inwoners-initiatieven in? Hoe zorg je ervoor dat de verschillende partners ook gezamenlijk aan de opgave werken, in plaats vanuit hun eigen opdracht? Hoe zorg je ervoor dat de initiatieven die er zijn passen bij de behoefte van de doelgroep, zodat ze effectief zijn? Een buurtverbinder, sociaal makelaar of wijkambassadeur kan een mooie rol spelen als het gaat om de sociale samenhang en de link tussen formele en informele zorg. Tot slot is het van belang om aan te sluiten bij wat er in een wijk speelt en welke behoefte en ideeën er bij inwoners leven.
[1] www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2024/18/meer-jongeren-met-jeugdhulp-vooral-meer-tienermeiden
[2] Het Gespreksmodel Sociale Basis van Movisie