"Ik gun elke wijk een BewonersBedrijf,' zegt een zakelijk leider en LSA-lid. "Het zet bewoners in een actieve stand, de leefbaarheid verbeterd en bewoners lossen problemen lokaal op. Als gemeenten meewerken in plaats van tegen, gebeuren de mooiste dingen." Daarom in deze blog 5 redenen om als gemeente een BewonersBedrijf te stimuleren.
Als landelijke vereniging ziet het LSA ontwikkelingen rondom BewonersBedrijven in heel Nederland. We zien dat elke bewonersgroep andere problemen aanpakt en een manier kiest die past bij hen en de wijk. Daarbij is een bewonersgroep afhankelijk van de regels en lokale interpretatie daarvan door de gemeente. In een regelluwe zone in Breda krijgen vrijwilligers een vergoeding waardoor er minder uitkeringen nodig zijn. In Dordrecht ging de gemeente op hun handen zitten en zetten bewoners een bedrijf op dat echt van de wijk is. Maar in andere wijken werkt een gemeente tegen door de regels streng toe te passen.
Een bewonersgroep bedenkt het verdienmodel, is eigenaar van en bestuurt het bedrijf. Zo heeft de onderneming groot draagvlak. Wijkbewoners kennen de lokale context en weten waar behoefte aan is. Dat is een wezenlijk verschil met initiatieven die door een ambtenaar of welzijnswerker bedacht worden voor de wijk. Bewoners die zelf de handen ineenslaan voelen meer verantwoordelijkheid en eigenaarschap. Het bedrijf is van de wijk, niet van de gemeente of een instelling.
Een BewonersBedrijf is onafhankelijk, zelfvoorzienend en de winst vloeit terug in de wijk. Op dit aspect onderscheidt een BewonersBedrijf zich van elk ander bewonersinitiatief. De bewonersgroep houdt niet langer de hand op bij de gemeente om hun voortbestaan zeker te stellen. En de gemaakte winst komt terug in de wijk, door investeringen in het BewonersBedrijf, de wijk en activiteiten. Het BewonersBedrijf investeert bijvoorbeeld in het huisvesten van kleinschalige initiatieven zoals een yogaclub, in het verdelen van overtollig voedsel van een nabijgelegen voedselfabriek en in het organiseren van kinderfeestje voor kinderen die in armoede leven. Of de bewonersgroep stopt een deel van de winst in een opleidingsbudget voor vrijwilligers. Zij kunnen cursussen en opleidingen volgen om hun kans op betaald werk te vergroten.
In BewonersBedrijven zien we van dichtbij de positieve effecten van sociaal contact, verantwoordelijkheid en zeggenschap. Vrijwilligers doen ervaring op en hun sociaal netwerk wordt groter. Zij hebben taken binnen de administratie, onderhoud en renovatie of catering. Hun leven krijgt meer structuur. Ze sparen voor opleidingen, halen hun rijbewijs en krijgen hulp bij solliciteren. De vrijwilligersvergoeding die zij krijgen, vermindert de armoede in de wijk.
Duidelijk zichtbaar zijn de effecten van een BewonersBedrijf op de leefomgeving. Een wijk knapt er letterlijk van op. Bewoners blazen nieuw leven in vastgoed en gebruiken braakliggende terreinen. In ons netwerk nemen BewonersBedrijven veelal leegstaande panden over van de gemeente of woningcorporatie. Deze worden opgeknapt, ingezet voor activiteiten en de ruimte worden verhuurd. Zo vinden sociale projecten en maatschappelijke organisaties weer hun thuis in de wijk. Ook ontstaat er een fysieke ontmoetingsplek voor wijkbewoners. Een laagdrempelige plek met activiteiten, sociale contacten, horeca en in sommige gevallen ook zorg en welzijn.
Ook met hun activiteiten knappen BewonersBedrijven de wijk op. We zien hen opdrachten binnenhalen bij gemeenten en woningcorporaties om het groen te onderhouden en portieken schoon te maken. Vrijwilligers van het BewonersBedrijf gaan in opdracht van de brandweer langs de deuren om te vertellen over brandveiligheid. Of ze halen zwerfafval op met cliënten van een zorginstelling.
Samen staan we sterk. Daar geloven wij in. BewonersBedrijven werken samen met bewoners uit de wijk, lokale overheid, instellingen en bedrijven. Bewoners en corporaties bestrijden samen zwerfafval en met de politie zetten ze zich in voor een veiligere wijk. Het gaat hier om een gelijkwaardige samenwerking. Want doordat BewonersBedrijven eigen inkomsten genereren, zijn ze minder afhankelijk van subsidieverstrekkers en kunnen ze hun eigen koers bepalen.
Nieuwsgierig? Bekijk dan ook ons filmpje: Wat zijn BewonersBedrijven?.
Bewoners geven gymzaal terug; de lessen
Traditionele buurtverenigingen en hippe buurtbedrijven
Bewoners starten bedrijf industrieel erfgoed
Kracht van lokaal maatwerk: drie voorbeelden
Achter de schermen: Stichting BewonersBedrijven Zaanstad
Zelfgekozen ondersteuning, inzicht en professionele samenwerking
Bewoners dagen uit met Right to Challange
Nieuw leven in leegstaand vastgoed: drie voorbeelden
Als gemeente en bewoners samenwerken
