In 2025 gaat in alle landen van de Europese Unie de Europese Toegankelijkheidsakte in. Dat lijkt nog ver weg, maar de Akte moet al op 28 juni 2022 zijn omgezet in Nederlandse wetgeving. Ieder(in) zet zich daarom komende maanden in om te zorgen dat dit goed gebeurt. Zodat, wanneer de Akte wettelijk verplicht wordt, mensen met een beperking het echt merken.
De Europese Toegankelijkheidsakte bevordert toegankelijkheid van voornamelijk elektronische producten en diensten in Europa. Denk aan bijvoorbeeld hardware en software van computers en mobiele telefoons, betaalautomaten, telecommunicatiediensten, bankzaken, webwinkels, audiovisuele mediadiensten en noodcommunicatie. Verbetering van de toegankelijkheid is hard nodig, want voor ruim twee miljoen mensen met een beperking in Nederland zijn (te) veel producten en diensten nog niet (goed) toegankelijk. Zo zijn er nog veel video’s zonder ondertiteling of audiodescriptie, zijn apparaten niet goed te bedienen door alle gebruikers, is software en hardware niet toegankelijk en zijn handleidingen vaak ingewikkeld en onduidelijk. Wanneer de Europese Toegankelijkheidsakte in de Nederlandse wet is opgenomen, moeten producten en diensten aan striktere voorwaarden voldoen op het gebied van toegankelijkheid.
De komende maanden zet Ieder(in) zich in om bij de omzetting naar Nederlandse wetgeving het volgende te bereiken:
Het VN-verdrag Handicap verplicht de Nederlandse overheid om (belangenorganisaties van) mensen met een beperking te betrekken bij het maken van wetten en regels. Bij eerdere omzettingen van Europese wetten zoals de Telecomcode en de Mediawet waren mensen met een beperking onvoldoende betrokken. Juist bij de Toegankelijkheidsakte is het noodzakelijk om mensen met een beperking en de hen vertegenwoordigende (belangen)organisaties te betrekken.
Ieder(in) maakt zich er sterk voor dat in ieder geval de minimale vereisten van de Toegankelijkheidsakte goed in Nederlandse wetgeving worden overgenomen. Dit doen we op basis van de toolkit van European Disability Forum (EDF). Samen met organisaties uit ons netwerk vergelijken wij het voorstel voor – aanpassingen van – Nederlandse wetten met de Europese Toegankelijkheidsakte en geven feedback aan de overheid.
De Toegankelijkheidsakte beperkt zich voornamelijk tot elektronische producten en diensten. Een toegankelijke geldautomaat zal echter voor veel mensen met een beperking nutteloos zijn als ze het bankgebouw niet kunnen betreden vanwege de fysieke ontoegankelijkheid. Daarom pleit Ieder(in) ervoor om de ambities bij de omzetting op te rekken waar mogelijk, bijvoorbeeld door de reikwijdte van de Toegankelijkheidsakte te verruimen.
Ondanks het Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid is maar een (veel te) klein deel van websites en apps van overheden digitaal toegankelijk. Dit komt onder andere doordat er geen toezichthouder is die monitort en handhaaft. Met dit voorbeeld in het achterhoofd wil Ieder(in) het markttoezicht op de uitvoering van de Toegankelijkheidsakte goed regelen. Met een stevige en deskundige toezichthouder met voldoende bevoegdheden en mogelijkheden voor bijvoorbeeld consumentenbescherming, monitoring, handhaving en sancties.
Samen met belangenorganisaties en kennis- en expertise organisaties voor mensen met een beperking werken we aan deze vier speerpunten. Ook werken we samen met een expertgroep van (ervarings)deskundigen op het gebied van digitale toegankelijkheid, audiovisuele media en betalingsverkeer. In de komende maanden informeren we regelmatig over de voortgang via onze website, in netwerkbijeenkomsten en in bijeenkomsten met onze vaste meedenkgroepen.
