De jeugdzorg is in transitie. Gemeenten, zorgaanbieders en andere betrokkenen staan voor de opgave om de zorg voor jongeren met complexe, meervoudige problematiek te verbeteren. Dit vraagt niet alleen om inhoudelijke afstemming, maar ook om het aanpakken van randvoorwaarden zoals wet- en regelgeving, tarieven en praktische obstakels die de samenwerking voor passende zorg in de weg staan. Gemeenten kunnen hierbij een belangrijke rol spelen met een actieve inzet om bestaande netwerken en samenwerkingsverbanden verder uit te bouwen en te versterken. De uitdaging is niet altijd om iets nieuws te bedenken, maar vooral om te kijken naar wat er al is en hoe we dat beter kunnen afstemmen om jongeren effectiever te ondersteunen.
Er zijn al verschillende netwerken en samenwerkingsstructuren die goed functioneren en waarvan we kunnen leren. Bijvoorbeeld, het LVB-netwerk (Licht Verstandelijke Beperkingen), de samenwerking tussen zorgkantoren en aanbieders en de Doorbraakoverleggen of RET-overleggen zijn waardevolle voorbeelden van hoe zorg effectief georganiseerd kan worden. Het is belangrijk om deze bestaande netwerken verder uit te bouwen, zodat ze de complexiteit van jeugdzorg, met name voor jongeren met meervoudige problematiek, beter kunnen adresseren. In plaats van telkens nieuwe structuren of netwerken te bedenken, zou het goed zijn om te focussen op het versterken van deze al bestaande samenwerkingen.
Wat vaak ontbreekt, is een dossierhouder voor jongeren met complexe zorgbehoeften die niet (meer) bij een specifieke zorgaanbieder zijn aangemeld. In de Wet Langdurige Zorg (WLZ) is er altijd een dossierhouder die de verantwoordelijkheid heeft over het zorgtraject van de cliënt. Bij jongeren in de jeugdzorg, echter, kan het voorkomen dat er geen dossierhouder is wanneer er geen aanbieder is die de zorg formeel heeft overgenomen. Dit kan leiden tot een gat in de zorgverlening en tot onzekerheid voor zowel de jongere als de betrokken zorgprofessionals.
De samenwerking tussen verschillende domeinen is van groot belang voor het verbeteren van de zorg voor jongeren. Dit betekent niet alleen samenwerking tussen zorgaanbieders, maar ook tussen gemeenten, woningcorporaties, en instellingen voor dagbesteding en beschutte arbeid. De werkdruk bij deze organisaties is vaak hoog, en iedere partij heeft eigen prioriteiten en verantwoordelijkheden. Het resultaat is dat ze vaak niet vanzelfsprekend met elkaar aan tafel zitten. Echter, het verbeteren van deze samenwerking is essentieel, vooral als het gaat om jongeren met complexe problematiek die in meerdere domeinen zorg nodig hebben en voor wie er geen kant en klaar passend aanbod is.
In plaats van telkens nieuwe initiatieven te starten, is het van belang dat de bestaande samenwerkingsverbanden verder worden versterkt en benut. Dit geldt bijvoorbeeld voor de samenwerking tussen zorgaanbieders, zorgkantoren en andere betrokken partijen. Wanneer deze netwerken goed functioneren, kunnen ze veel effectiever inspelen op de zorgbehoeften van jongeren, zonder dat er telkens nieuwe structuren of projecten hoeven te worden opgezet.
Gemeenten kunnen een belangrijke regierol spelen door ervoor te zorgen dat de samenwerking tussen de verschillende domeinen niet alleen ad hoc plaatsvindt, maar structureel wordt ingebed. Dit kan bijvoorbeeld door de samenwerking met zorgaanbieders, woningcorporaties, en dagbestedingsinstellingen vast te leggen in gezamenlijke afspraken. Wanneer deze partijen een gedeeld doel hebben, kunnen ze de zorg efficiënter en effectiever organiseren.
Een concreet voorbeeld hiervan is het creëren van een gezamenlijke opdracht vanuit de gemeente voor zorgaanbieders, waarin duidelijk wordt gemaakt dat samenwerking tussen verschillende domeinen noodzakelijk is. Gemeenten kunnen hierbij ook zorgen voor de nodige randvoorwaarden, zoals het afstemmen van budgetten, het verbeteren van contracten, en het stroomlijnen van de procedures.
Daarnaast kunnen gemeenten ook helpen door dossierhouders te benoemen voor jongeren met complexe problematiek die momenteel geen vaste zorgaanbieder hebben. Dit zou zorgen voor meer continuïteit in de zorg en minder overlap of gaten in het zorgtraject van deze jongeren.
Bij TransitiePartners geloven we in het versterken van de bestaande netwerken en het bevorderen van samenwerking tussen de betrokken partijen. We bieden ondersteuning aan gemeenten, zorgaanbieders en andere organisaties om deze samenwerking structureel te verbeteren. Dit doen we door samenwerkingsprocessen te stroomlijnen, heldere rollen en verantwoordelijkheden vast te leggen, en te zorgen voor de benodigde randvoorwaarden, zoals duidelijke afstemming van financiering en zorg.
Onze expertise stelt ons in staat om als bruggenbouwer op te treden tussen verschillende domeinen en organisaties. Dit helpt niet alleen om de zorg voor jongeren met complexe zorgbehoeften te verbeteren, maar ook om te zorgen voor efficiënter gebruik van middelen. Door bestaande netwerken uit te breiden en te versterken, kunnen we samen meer reguliere zorgpaden bieden, in plaats van telkens maatwerk en dure, intensieve zorg te moeten inzetten.
Het verbeteren van de samenwerking in de jeugdzorg is essentieel voor het leveren van goede zorg aan jongeren met complexe problematiek. Afstemming op inhoud is niet voldoende, juist voor de randvoorwaarden is stroomlijning van processen nodig. In plaats van telkens nieuwe structuren en netwerken te bedenken, is het belangrijk om de bestaande samenwerkingen, zoals het RET, het LVB-netwerk en de samenwerking tussen zorgkantoren en aanbieders, verder uit te bouwen. Gemeenten kunnen een sleutelrol spelen door de regie te nemen en samenwerking tussen de verschillende domeinen te bevorderen, bijvoorbeeld door gezamenlijke opdrachten te formuleren en het benoemen van dossierhouders voor jongeren zonder vaste zorgaanbieder.
