Incassokosten zijn een probleem, wat is de oplossing?

Voorkomen van onnodige schuldenoploop

De regering is zich hiervan bewust en wil met de Rijksincassovisie het probleem aanpakken. Een van de doelen van de Rijksincassovisie is het voorkomen van onnodige schuldenoploop. Een van de voorgestelde acties is realisatie van vereenvoudiging van de beslagvrije voet. Als de beslagvrije voet correct is vastgesteld kunnen schuldeisers beter inschatten of het doorzetten van hun incassomaatregelen zinvol is.

Nationale Ombudsman

Is dit inderdaad een oplossing? In het rapport Een onbemind probleem lees ik: 'De incassoapparaten van publiekrechtelijke crediteuren op verschillende niveaus zijn nu gewend aan het bijna eindeloos voortzeulen met vorderingen, ook als het kennelijk gaat om het tevergeefs plukken van kale kippen. Het lijkt verstandig, dat iedere publiekrechtelijke crediteur een beleidslijn vaststelt om op gepaste wijze tijdig oninbare vorderingen af te schrijven. Voor het Rijk is dit thans niet het geval. Dit zou de incassoapparaten aanzienlijk ontlasten.' De Nationale ombudsman pleit voor maatregelen die snel te nemen zijn: afschaffing van de ‘krankzinnige bestuurlijke boetes’, griffiekosten en incassokosten.

Autoriteit Financiële Markten

Aan de kant van privaatrechtelijke schulden en incassotrajecten roert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) zich. De AFM maakt zich sterk voor een duurzaam financieel welzijn van consumenten en richt zich hierbij op de meest kwetsbare klantgroepen. Consumenten met (problematische) schulden zijn hiervan een voorbeeld. De AFM heeft een leidraad opgesteld met aanbevelingen hoe kredietgevers om moeten gaan met deze kwetsbare consumenten. Betalingsachterstanden leiden tot hogere kosten en niet tot een oplossing van de betalingsproblemen.

Belangrijke voorwaarden

Er gelden belangrijke voorwaarden om tot een goede oplossing bij betalingsachterstand te komen.

Klanten die graag aan hun betalingsverplichtingen voldoen en emotioneel moeite hebben met achterstanden, kunnen onrealistisch zijn over de bestedingsruimte die ze denken te hebben. De kredietaanbieder moet daarom het gesprek met de klant aangaan en doorvragen om meer inzicht te krijgen in de situatie van de consument. Pas als een kredietaanbieder voldoende inzicht heeft, kan een goede oplossing worden bepaald. De kredietaanbieder moet ervoor zorgen dat de consument voldoende middelen overhoudt om in zijn levensonderhoud te voorzien.

Geen oplossing

Het opzeggen van de krediet is meestal geen oplossing. Als de consument de rente of aflossingsverplichtingen al niet kon betalen, kan hij zeker niet de gehele schuld, plus rente en eventuele boetes in één keer aflossen. Dit brengt de consument alleen maar verder in de problemen.

Oplossingen bij betalingsachterstand

Een aantal oplossingen bij betalingsachterstand zijn:

• Afspreken van een betalingsregeling
  De hoogte van de termijnen, het aantal termijnen en de lengte van de overeenkomst kunnen worden aangepast. Een (af)betalingsregeling moet er allereerst voor zorgen dat de betalingsachterstand niet verder oploopt. Anderzijds mag de betalingsregeling geen verdienmodel op zich worden.

• Oversluiten van de lening
  Misschien is de lening over te sluiten naar een ander krediet dat voordeliger is voor de consument, bijvoorbeeld naar een (aflopend) krediet met lagere maandlasten. Voor het geval dat het aanscherpen van de leennormen ervoor zorgt dat het oversluiten niet onder de nieuwe leennormen past, maar de consument er hierdoor wel op vooruit gaat, bestaat een uitzondering voor herfinanciering van de schuld.

• Bevriezing van de schuld
  Een kredietaanbieder kan de schuld bevriezen, bijvoorbeeld door een rentestop. Hierdoor loopt de schuld niet verder op voor de consument. Deze oplossing, mogelijk in combinatie met een betalingsregeling, zorgt ervoor dat de consument ook daadwerkelijk zijn schuld ziet afnemen. Dit is een duurzame oplossing voor zijn achterstand.