Besturen en opleidingen moeten hun verantwoordelijkheid stevig oppakken en ervoor zorgen dat stagediscriminatie zo min mogelijk een rol kan spelen in de studieloopbaan van studenten. De inspectie roept besturen en opleidingen dan ook op om stagediscriminatie expliciet te benoemen en concreet te maken in visie en beleid. Te beginnen met een duidelijke norm; we tolereren discriminatie niet. Communiceer ook duidelijk met het leerbedrijf over wat er onder een positief pedagogisch leerklimaat wordt verstaan en wat je van elkaar mag verwachten, mocht stagediscriminatie zich voordoen.
Dat stagediscriminatie een probleem is staat vast. Toch blijkt uit het onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs ‘Stagediscriminatie in het mbo’ dat er nog nauwelijks specifiek beleid ten aanzien van stagediscriminatie is. Instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo) hebben geen duidelijke definitie van wat stagediscriminatie is en de mbo-instellingen die de inspectie bezocht, gaven aan dat meldingen niet goed worden bijgehouden. Met als gevolg dat studenten niet precies weten wanneer zij gediscrimineerd worden en het dus ook niet melden.
Studenten gaven aan dat zij betwijfelen of er iets gebeurt met een melding en ze zijn bang om discriminatie te melden. Ze denken dat ze een slechte beoordeling krijgen of studievertraging oplopen als ze iets melden. Sommige studenten zien discriminatie zelfs als een gegeven in het leven wat erbij hoort.
Belangrijk is dat iedereen weet wat stagediscriminatie inhoudt of betekent, maar ook wat het niet is. Iedereen heeft vooroordelen en/of discrimineert. Dit erkennen is lastig en het gesprek hierover voeren daardoor ook. Maar dit gesprek moet wel gevoerd worden. Studenten geven tijdens ons onderzoek aan dit gesprek op de mbo-instelling te willen voeren. Schep tenslotte met elkaar een cultuur van veiligheid waarin melden en een goede afwikkeling van meldingen gewoon is. Een student moet erop kunnen rekenen dat een melding geen nadelige consequenties heeft.
Tijdens de uitvoering van dit onderzoek is het Stagepact MBO 2023-2027 ondertekend door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), werkgevers en onderwijspartijen. Daarin staan afspraken om er samen voor te zorgen dat alle studenten een stage of leerbaan krijgen met de juiste begeleiding en goede randvoorwaarden. Hierbij is ook aandacht voor het uitbannen van stagediscriminatie.
Zeker, opleidingen kunnen tot op zekere hoogte proberen studenten zelfbewust en weerbaar te maken. Dit is echter niet de oplossing voor stagediscriminatie. De verantwoordelijkheid wordt zo teveel bij slachtoffers gelegd en het is een omvangrijk probleem waarin velen een rol hebben.
