De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kijkt niet meer alleen naar de kwaliteit van de individuele zorgaanbieders. Zij kijkt ook hoe zorgaanbieders met elkaar samenwerken in zorgnetwerken rond mensen met een meervoudige zorgbehoefte. De inspectie toetste in de gemeenten Harlingen en Tiel de samenwerking in zorgnetwerken rond kwetsbare ouderen. Hierover brengt zij nu twee rapporten uit. Vorig jaar deed de inspectie een onderzoek naar zorgnetwerken in Houten. Zij zag in alle drie de gemeenten voorbeelden van goede zorg die aansloot bij de behoefte van de oudere. Tegelijk kan de samenwerking tussen de verschillende partijen in de zorgnetwerken nog beter. De inspectie heeft er vertrouwen in dat de zorgaanbieders, ondersteuningsorganisaties en gemeente de ambitie hebben om met de aanbevelingen van de inspectie aan de slag te gaan.
Positief beeld: tevreden ouderen in Harlingen en Tiel en goede basis voor veilige zorg
De inspectie zag in Harlingen en Tiel voorbeelden van goed georganiseerde zorg in de zorgnetwerken. De inspectie concludeert dat de zorgnetwerken rond kwetsbare ouderen grotendeels voldoen aan de normen in het toetsingskader. In beide gemeenten vonden de ouderen dat de zorg goed aansloot bij hun behoefte. De inspectie zag dat de zorg- en hulpverleners grote betrokkenheid hadden bij de ouderen. De ouderen in Harlingen gaven aan dat er af en toe ook tijd is voor een praatje of een kopje koffie. In Tiel gaven ze aan dat de zorgverleners veel aandacht hadden voor de veiligheid in huis. De meeste ouderen in het onderzoek hadden zelf de regie over hun zorg.
Mantelzorgers missen afstemming over hun bijdrage in het zorgnetwerk
De inspectie concludeert dat de zorgverleners in Harlingen en Tiel nog te weinig aandacht besteden aan de rol van de mantelzorgers van de kwetsbare ouderen. De zorgverleners zijn wel op de hoogte van belasting van de mantelzorger. Maar zij beschouwen de mantelzorger te weinig als een gelijkwaardige samenwerkingspartner in het zorgnetwerk. Daardoor missen mantelzorgers daadwerkelijke afstemming met zorg- en hulpverleners over de zorg en ondersteuning aan hun naaste.
Betere coördinatie en afstemming nodig in zorgnetwerken
De inspectie zag dat de zorgverleners gemotiveerd zijn om samen te werken. Toch zag zij dat het in beide gemeenten vaak niet duidelijk was wie het zorgnetwerk coördineerde. In Harlingen zijn geen duidelijke afspraken gemaakt over de coördinatie. In Tiel hebben de zorg- en hulpverleners deze afspraken wel gemaakt. Maar daar ziet de inspectie in de praktijk nog onvoldoende van terug. In beide gemeenten zag de inspectie een afstand tussen de zorg en de ondersteuning vanuit de gemeente. Zowel in Tiel als in Harlingen is dit een punt voor verbetering.
Kansen voor verbetering
De inspectie ziet voor de zorgaanbieders en gemeente goede mogelijkheden om gezamenlijke de samenwerking in de zorgnetwerken rond kwetsbare ouderen te verbeteren. De inspectie gaf in een bijeenkomst met de zorg- en hulpverleners, de gemeente en bestuurders een terugkoppeling van de resultaten van haar onderzoek naar de zorgnetwerken rond kwetsbare ouderen. De verschillende partijen in Harlingen en Tiel spraken onderling af hoe zij aan de slag gaan met de verbeterpunten rondom mantelzorg, samenwerking en coördinatie.
Hoe zag het toezicht op zorgnetwerken eruit?
De inspectie sprak in Harlingen en in Tiel met twaalf kwetsbare ouderen. Deze ouderen waren in het afgelopen jaar in het ziekenhuis opgenomen of hadden de spoedeisende hulp bezocht en kregen nu zorg thuis. De inspectie sprak ook met de mantelzorger en de belangrijkste zorg- en hulpverleners in het zorgnetwerk van de oudere. De inspectie keek daarbij naar de samenwerking en afstemming in het zorgnetwerk. Naast de gesprekken met de mensen in het zorgnetwerk van de oudere, sprak de inspectie ook met zorgbestuurders, het ziekenhuis, de gemeenten en andere betrokken organisaties. Ook bezocht de inspectie de thuiszorginstellingen die zorg leverden aan de twaalf ouderen. Op basis van alle gesprekken en bezoeken kon de inspectie zich een goed beeld vormen van de zorgnetwerken.
