De hartstichting in Nederland gaat de strijd aan tegen hart- en vaatziekten. Een ongezonde leefstijl begint vaak op jonge leeftijd. Jammer genoeg spotte ik laatst een grote groep jongeren tussen de 14-18 jaar die snel een sigaret opstaken nabij een middelbare school en elkaar daarin stimuleerden. Maar waren we nou niet op de goede weg met de tabakswetgeving? Besteden we met zijn allen niet teveel tijd en energie aan preventie vanaf de basisschool, met de hoop dat onze jongeren afblijven van drugs, drank en de sigaret?
Het beeld van een groep rokende pubers die stoer willen zijn is helaas niet uit beeld. Martin van Rijn (VWS) schreef in april 2015 aan de Tweede Kamer dat een groot aantal rokers voor het 18de levensjaar begint met roken. Bijna een kwart van de scholieren tussen de 14-17 jaar rookt, terwijl tussen de 12-13 jaar dit nog 2 procent is. De tabakswetgeving verbiedt de verkoop van tabaksproducten aan jongeren onder de zestien, toch blijkt circa 85% van de rokers jonger dan zestien jaar de eerste sigaret op te steken en zelfs 38% van de rokers is voor het 14e levensjaar gestart met roken.
Preventie vanaf de jeugd is van wezenlijk belang, maar wat gaat er nou mis met deze pubers die hoogwaarschijnlijk in koor kunnen vertellen dat roken de gezondheid schaadt, het risico op hart- en vaatziekten vergroot op latere leeftijd. Is het nou echt allemaal een ver-van-mijn-bed -show? De puber die toch indruk wil maken op anderen, die misschien van huis uit minder aandacht krijgt en misschien wel rokende ouders heeft zal sneller grijpen naar een sigaret. Maar dat een groep van 10 pubers met zijn allen gezellig in de pauze staan te paffen is wel te zot voor woorden. Behalve gezond eten en meer bewegen, waar uitermate veel aandacht wordt besteed door diverse instanties vanaf de basischool, zouden onze jongeren meer moeten stil staan bij de gevaren van verslaving.
Het kinderrechtenspel van KinderrechtenNu besteedt aandacht aan normen en waarden, wat een kind nodig heeft om op te groeien en wat niet. Deze normen en waarden zijn onder andere ook gebaseerd op ‘gezond eten’, ‘genoeg beweging’ en ‘gezonde omgeving’. Jonge kinderen (9-12 jaar) kunnen met elkaar in gesprek treden middels het spel en met elkaar bespreken wat wel en niet kan.
Toch viel mij op dat jonge kinderen nog niet bewust bezig zijn met verslaving, terwijl verslaving ook een belangrijk aspect is van een ‘ongezonde omgeving’.
Onlangs vertelde een jeugdambassadeur Parwana (10 jaar) mij wat gezond leven is. ‘Niet veel patat en kip eten, want daar zit veel vet in. Verder is sporten goed voor me en melk drinken want dan kan ik groeien’. Daarnaast wist Jaya (10 jaar) mij te vertellen dat niet teveel snoep en koekjes eten en veel bewegen goed voor de gezondheid is, want dan word je niet dik en niet lui.
Dat de GGD zich goed in zet voor een gezondere leefstijl op jonge leeftijd dat blijkt, veel aandacht wordt besteed aan gezond eten en meer bewegen. Toch hou ik graag een pleidooi dat tabaksverslaving hierin ook een prominente plaats moet krijgen. Het Kinderrechtenspel van KinderrechtenNU kan op spelenderwijs een brug slaan tussen de opvoeding van huis uit en de basisschool, waarbij de interactie en actieve kinderparticipatie essentieel zijn. Wat is er nou stoer aan roken? Een rokende pubergroep moet nou eens en voor altijd uit beeld zijn, want dat kan echt niet meer anno 2016.
Eerdere blogs van Sangeeta Lachman
Kinderrechten: Jong geleerd, oud gedaan
