Iedere gemeente heeft inwoners die op meerdere leefgebieden problemen hebben. Ontwikkelingen als de energiecrisis maken hun situatie niet gemakkelijker. Geldzorgen kunnen bijvoorbeeld leiden tot mentale problematiek, met een verhoogd risico op agressie, huiselijk geweld en drank- en drugsmisbruik als gevolg. Kwetsbare mensen zijn bovendien gevoeliger om betrokken te raken bij (verschillende vormen van) criminaliteit; als dader of als slachtoffer. De roep om passende hulp en ondersteuning voor mensen met complexe problematiek blijft dan ook onverminderd groot. Zorg- en veiligheidspartners hebben elkaar nodig. Hoe bieden gemeenten het hoofd aan deze problematiek die steeds complexer lijkt?
De samenwerking op zorg en veiligheid kent een flink aantal uitdagingen die lastig te tackelen zijn. Denk aan het verantwoord omgaan met privacy en gegevensuitwisseling, het garanderen van domeinoverstijgende afspraken, en het omgaan met verschillende belangen van ketenpartners.
Maar nog belangrijker zijn de bij uitstek complexe uitdagingen op het snijvlak van zorg en veiligheid. Deze problemen zijn fluïde, onzeker, ambigue, risicovol en afhankelijk/samenhangend. (1) Ze gaan lastig samen met de manier waarop gemeenten werken. Gemeenten zijn gewend om standaardvoorzieningen voor veelvoorkomende problemen te bieden, zoals voor- en vroegschoolse educatie (VVE) of vervoersvoorzieningen in het kader van de Wmo 2015. Dat terwijl het in complexe situaties juist gaat om het leveren van maatwerk die past bij de leefsituatie van inwoners.
Iedereen heeft de mond vol van het zoeken van aansluiting bij de leefwereld van bewoners, maar in de praktijk blijkt dat makkelijker gezegd dan gedaan. Voor de groeiende complexiteit is een nieuwe modus operandi nodig. Daar willen we het hier hoofdzakelijk over hebben.
Lees hier het hele online magazine ‘Zorg & Veiligheid: twee werelden, één opgave’ van Zorg&Sociaalweb.
Joosse, H., Teisman, G., Verschoor, S., Van Buuren, A., 2019. Wanneer vele handen het werk niet lichter maken. Een complexiteitsbenadering voor gezinnen en instanties met multiproblematiek, Erasmus School of Social and Behavioural Sciences (Erasmus Universiteit Rotterdam), p. 18.
