Minister Van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil ervoor zorgen dat bij de handhaving van de regels in de sociale zekerheid er meer wordt uitgegaan van vertrouwen in mensen en er meer ruimte is voor maatwerk. Ook moet een vergissing bij het aanvragen van sociale regelingen niet direct leiden tot een boete. De minister vindt de regels nu te streng. Het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid gaat vandaag voor advies naar de Raad van State.
Van Hijum: “Vergissen is menselijk. Het past de overheid niet daar meteen kwade intenties in te zien. Zeker omdat we een ingewikkeld systeem van sociale regelingen hebben. Dan kan het soms gebeuren dat iemand een foutje maakt. De toeslagenaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat we niet moeten doorslaan bij boetes of terugvorderingen. Echte fraude pakken we natuurlijk aan. Maar als je als overheid vertrouwen geeft, krijg je ook vertrouwen terug.”
Het wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat de uitvoering meer ruimte krijgt voor de persoonlijke situatie van mensen. Dat betekent dat UWV, SVB en gemeenten zelf mogen bepalen om een straf bijvoorbeeld niet uit te voeren als zij zien dat iemand daardoor alleen maar meer in (financiële) problemen komt. Ook moeten mensen niet meer automatisch gestraft worden op het moment dat zij een foutje maken tijdens het aanvragen van een regeling.
Sinds dit jaar hebben UWV en SVB al de mogelijkheid om meer rekening te houden met de individuele situatie van iemand met een betalingsschuld. Ook wil de minister bij terugvorderingen meer aandacht voor fouten door de overheid. Het wetsvoorstel richt zich verder veel meer op preventie: het voorkomen van overtredingen is zinvoller dan streng bestraffen wanneer het misgaat. Het wetsvoorstel gaat uit van meer vertrouwen in mensen en begrip voor hun situatie.
