Vorige week kwam er een verslag uit van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. De titel, Extra aandacht nodig voor ICT in de jeugdzorg, zegt eigenlijk al genoeg. De rol van ICT groeit in de jeugdzorg, zoals het dat binnen alle zorgsectoren doet. De ontwikkeling van techniek en groei van kennis gaan echter niet gelijk op, waardoor problemen ontstaan met beheer en gegevensbeveiliging. Onder die incidenten schuilt echter een structureler probleem dat, ook met het vergroten van kennis, niet direct is opgelost: het gebrek aan informatiestandaarden.
Na toezichtbezoeken en een enquête kwam de inspectie tot drie algemene conclusies over ICT in de jeugdzorg:
Informatiestandaarden ontbreken waardoor digitale uitwisseling en samenwerking onvoldoende van de grond komen.
Er is onvoldoende kennis van en zicht op de risico’s op het gebied van ICT en informatiebeveiliging.
De jeugdzorgsector is actief bezig met beleid op gebied van social mediagebruik van cliënten maar heeft onvoldoende beeld van de doeltreffendheid van dat beleid.
Los van het punt over social media, waarvoor goede richtlijnen cruciaal zijn, ligt de nadruk voor ICT in de jeugdzorg op de eerste twee punten. Ze zijn oorzaak en gevolg van een langer lopend probleem: het gebrek aan informatiestandaarden maken een goede samenwerking tussen de vele betrokken partijen onnodig ingewikkeld. Organisaties hebben elk hun eigen systemen, werkwijzen en afspraken, waardoor het digitaliseren daarvan complex is en blijft.
De gevolgen zijn problemen in het beheer en het waarborgen van de veiligheid van gegevens. Die problemen zijn weliswaar op te lossen met trainingen, extra ondersteuning of tijdelijke opvang, maar in dat werk ervaren we zelf ook hoe complex de benodigde kennis kan zijn. Zonder informatiestandaard is het overbrengen en bijhouden van ICT-kennis ook niet standaard en dus complex.
Als aanbeveling schrijft de inspectie dat het “graag verder [spreekt] met de sector over het uitwisselen van gegevens. Een volgende focusgroep of bijeenkomst waar wordt ingegaan op de belangrijkste randvoorwaarden voor uitwisseling zoals samenwerking tussen ketenpartners, ondersteuning van processen en het maken van afspraken over structuur en inhoud van informatie is hiervoor passend.”
Het is te hopen dat dit soort initiatieven snel worden opgezet. Met het huidige aanbod van ECD’s en de vele betrokken partijen in de keten, komt er een onnodig zware druk op een toch al onderbezette rol in de jeugdzorg. De erkenning van problemen in de ICT zijn een goede stap, maar laten we hopen dat dit leidt tot een aanpak van het probleem en niet alleen het benoemen van symptomen.
Deze blog is ook terug te vinden in de dossiers Administratieve keten en Jeugdhulp
