In Rotterdam is vorige week het startschot gegeven voor een nieuwe aanpak van rechtszaken over huiselijk geweld. ‘Dat is een groot probleem, waar vaak een heel gezin onder lijdt’, zegt rechter Erik-Jan Stalenberg.
‘Wij zien regelmatig dat er meer speelt in zo’n gezin.’ De rechtbank gaat samen met het Veiligheidshuis (waarin politie, gemeente, Openbaar Ministerie, de reclassering en andere instanties samenwerken) een manier zoeken om alle problemen snel en in onderlinge samenhang aan te pakken.
Snelheid
Zo’n 1500 Rotterdammers worden jaarlijks vervolgd wegens huiselijk geweld. ‘Het is belangrijk om daar snel iets mee te doen, want een rechterlijke uitspraak is minder effectief als die lang op zich laat wachten’, zegt Stalenberg. ‘Dat lukt lang niet altijd, bijvoorbeeld omdat gedetineerde verdachten voorrang krijgen bij de planning van strafzittingen, in verband met wettelijke termijnen.’
Overzicht
Waar huiselijk geweld speelt, is meestal meer aan de hand. ‘Zoals een huisverbod voor de gewelddadige ouder, een omgangsregeling, een ondertoezichtstelling van de kinderen, spijbelproblemen, allemaal zaken waar rechtbank een rol in heeft. We maken mee dat vader in week 51 naar de strafrechter moet en dochter in week 52 naar de kinderrechter, voor zaken die rond haar spelen. Ons doel is om zoveel mogelijk zaken te combineren.’
Themazittingen
De rechtbank gaat op proef werken met themazittingen, waar huiselijk geweld en alle samenhangende kwesties door 1 rechter worden behandeld. ‘Dan heb je een rechter met overzicht over alle problemen binnen het gezin. Dat maakt het makkelijker om doelgericht maatregelen te nemen, want de gezinsleden moeten vaak wel met elkaar verder. Wij denken dat de rechter zo ook beter in staat is om degene die verdacht wordt van huiselijk geweld voorwaarden op te leggen, als ondersteuning bij het veranderen van het gedrag. Bijkomend voordeel van zo’n themazitting is dat de gezinsleden maar 1 keer in spanning zitten omdat ze naar de rechter moeten.’
Dossiers doorploegen
De rechtbank en het Veiligheidshuis gaan de komende maanden aan de hand van dossiers uitzoeken hoeveel gezinnen baat kunnen hebben bij zo’n gecombineerde behandeling van rechtszaken. ‘We ontwikkelen nu criteria voor het selecteren van geschikte zaken en gaan volgend najaar van start met de themazittingen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid subsidieert de proef, die 2 jaar duurt. We betrekken ook advocaten bij de proef, om hun visie vanuit het perspectief van verdachten te horen. We zijn benieuwd wat hun ideeën hierover zijn.’