Hoewel het college sinds 2017 bezig is met een verbetering van de opvang voor daklozen, laat de hulpverlening tot op heden nog te wensen over. Zo geeft de gemeente nog te weinig gehoor aan haar wettelijke taak om eerste opvang te bieden aan alle Nederlandse daklozen en duurt het vaak een half jaar voordat daklozen kunnen doorstromen naar een kamer of woning. De helft van de daklozen haakt voor die tijd af. Dit en meer concludeert de Rekenkamer Rotterdam in haar rapport ‘Niet thuis geven. Onderzoek opvang daklozen’.
onvoldoende preventie dakloosheid
De preventie leidt niet tot voldoende resultaat. Om de huidige toename van dakloosheid in te dammen, moet de gemeentelijke schulddienstverlening meer mensen gaan bereiken. Daarnaast moeten wijkteammedewerkers meer kennis krijgen over het ondersteunen van daklozen die (tijdelijk) bij vrienden of familie slapen. Ook dienen mensen die een penitentiaire of GGZ-instelling verlaten beter begeleid te worden naar huisvesting.
beperkte toegang tot de nachtopvang
Verschillende groepen die op grond van de wet (Wmo) recht hebben op (eerste) opvang, krijgen dat nu niet. De gemeente weigert regelmatig (eerste) opvang aan daklozen (23+) van buiten Rotterdam en aan daklozen zonder GGZ-problemen. Voor jongeren (18-23) geldt bovendien een wachtlijst en voor zwaar verslaafde of agressieve jongeren is er helemaal geen nachtopvang geregeld.
lang wachten in de nachtopvang
Eenmaal in de Rotterdamse nachtopvang wachten volwassen daklozen vaak zeker zes maanden op plaatsing in een (tijdelijke) woonvoorziening en/of GGZ-zorg. Op de slaapzalen worden zij geconfronteerd met elkaars problemen, wat kan leiden tot verergering van de eigen psychische problematiek. Circa de helft van de daklozen valt dan ook uit voordat ze kunnen doorstromen naar een eigen kamer of woning. De rekenkamer beveelt aan meer in te zetten op direct zelfstandige huisvesting van daklozen met ambulante begeleiding (Housing First). Ook is individuele begeleiding nodig die zorgdomein-overstijgend de cliënt bijstaat vanaf de opvangfase.
tekort aan zelfstandige woonruimte
Op dit moment is er een tekort aan geschikte woningen voor (voormalig) daklozen. De rekenkamer beveelt het college aan meer aanbod voor deze groep beschikbaar te maken, door bijvoorbeeld te kijken of de vergunningscriteria uit de “Rotterdamwet” ruimhartiger kunnen worden toegepast.
reactie college
In zijn reactie neemt het college twee belangrijke aanbevelingen niet over, namelijk die ten aanzien van Housing First en de Rotterdamwet. Hierdoor blijven de fundamentele tekortkomingen in de opvang en begeleiding van daklozen bestaan.
