Steeds meer huisartsen krijgen belangstelling voor het aanbod dat de Ouder- en Kindteams (OKT) kunnen bieden aan gezinnen, of het werk dat een professional uit een Ouder- en Kindteam de huisarts ‘uit handen’ kan nemen of waarin nauwer samengewerkt kan worden. Dat komt ook door de ‘goede pers’ van de huisartsen die participeerden in de pilots die in 2015 liepen in Slotermeer en Zuid. Zij stimuleren hun collega’s om meer met het Ouder- en Kindteam samen te werken.
Samenwerking kan op het niveau van een patiënt / gezin, maar ook in de wijk. Een aantal voorbeelden: een huisartsengroep in De Pijp heeft initiatief genomen om de samenwerking met ‘hun’ Ouder- en Kindteam in de vorm van een project stevig neer te zetten in de wijk. Regelmatige gezamenlijke casuïstiek besprekingen zijn hier onderdeel van. Huisartsen coöperatie GEZ Zuid besteedde in maart een deel van hun gezamenlijke GEZ middag aan een workshop over samenwerking met de Ouder- en Kindteam’s. En ook de Stichting Amsterdamse Gezondheidscentra (SAG) programmeerde een workshop over de Ouder- en Kindteam’s tijdens hun conferentie jeugd in april. Tot slot wordt momenteel in Zuidoost uitgezocht hoe de ouder- en kindadviseur fysiek vanuit het gezondheidscentrum (GAZO) kan samenwerken met de huisarts. 1ste Lijn Amsterdam treedt, of trad, in alle bovenstaande voorbeelden op als projectleider of workshopleider.
Alle Amsterdamse huisartsen ontvingen begin 2015 al de contactgegevens van het Ouder- en Kindteam in hun werkgebied. Ook is er bij 80% van de praktijken al een persoonlijk contact geweest tussen de huisarts en het Ouder- en Kindteam. Toch blijkt dat niet altijd voldoende om elkaar te vinden voor overleg en verwijzing over en weer. Pas als daadwerkelijk kennis gemaakt wordt met de professionals uit het Ouder- en Kindteam en hun aanbod, in de vorm van het bespreken van casuïstiek, geven veel huisartsen aan zeker kinderen uit de praktijk voor ogen te hebben die geholpen zouden zijn met dit aanbod. Dit jaar gaan we in alle stadsdelen een of meer bijeenkomsten organiseren waarin de huisartsen op die manier kennis kunnen maken met het OKT in hun werkgebied.
Hoe werkt het Ouder- en Kindteam?
Het Ouder- en Kindteam heeft vrijwel alle kinderen en jongeren in beeld doordat de jeugdgezondheidszorg in het Ouder- en Kindteam vanuit de wettelijke taak rondom het ‘basispakket’ de gezondheid en ontwikkeling van alle kinderen volgt.
Het multidisciplinaire Ouder- en Kindteam (jeugdarts, verpleegkundige, ouder- en kindadviseur, jeugdpsycholoog) ondersteunt ouders daar waar nodig bij het opgroeien en opvoeden van kinderen en jongeren. Het team richt zich op het vroegtijdig signaleren, het geven van preventieve voorlichting, training en advies, en lichte jeugdhulp.
Samen met ouders wordt er beslist over passende ondersteuning. Dit kan in het Ouder- en Kindteam zijn, maar kan ook vanuit overig aanbod in de stad, of vanuit specialistische hulp. Hiermee draagt het Ouder- en Kindteam bij aan het voorkomen van grotere problemen.
Het Ouder- en Kindteam haalt informatie op vanuit verschillende invalshoeken en doet een inventarisatie van problemen bij klachten waarvan het niet meteen duidelijk is wat de oorzaak is of welke gevolgen ze hebben. De meest geschikte professional uit het team, passend bij de vraag, voert op een voor het kind en de ouders veilige plek (thuis, op school, in de wijk, op de huisartsenpraktijk of gezondheidscentrum) één of meer gesprekken om een helder beeld te krijgen van wat er aan de hand is en wat het vervolg kan zijn.
Het Ouder- en Kindteam begeleidt het hele gezin en niet alleen het kind. Hulp kan betrekking hebben op: gezinsondersteuning bij depressieve ouders, zorgen om kinderen bij een (v)echtscheiding, kinderen met obesitas of gedragsproblematiek. Ook begeleiding van ouders van huilbaby’s, moeders met een postpartumdepressie of opvoedvragen kunnen terecht bij het Ouder- en Kindteam. Daar waar het zwaardere problematiek betreft wordt nauw samengewerkt met bijvoorbeeld Samen DOEN of Veilig Thuis. Crisiszaken horen niet thuis bij het OKT.
Het Ouder- en Kindteam biedt begeleiding en ondersteuning bij psychische en gezinsproblematiek. Alle jeugdpsychologen kunnen zelfstandig begeleiden in geval van bijvoorbeeld angst of gedragsproblemen of functionele klachten (buikpijn bijvoorbeeld). Naast de jeugdpsycholoog en ouder- en kindadviseur zijn ook de jeugdarts en jeugdverpleegkundige (centrale zorgverlener Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht) beschikbaar voor overleg met de huisarts, als de zorg voor kind en gezin elkaar raakt. Zoals bij vermoedens van kindermishandeling, kinderen van ouders met psychiatrische problematiek of verslavingsproblematiek, kinderen met ontwikkelingsproblemen, (chronische) ziekten, overgewicht/obesitas, ziekteverzuim. Ook voor diagnostiek in de basiszorg kan in overleg worden doorverwezen naar het Ouder- en Kindteam. Zo nodig verwijst het Ouder- en Kindteam zelf door naar de specialistische GGZ.
