Kwetsbare jongeren zouden geholpen kunnen zijn met sociale ondersteuning. Dat blijkt uit onderzoek naar jongeren tijdens de coronapandemie en het effect van de coronamaatregelen op de door hun ervaren stress, depressie en angst. Daarover publiceren een aantal Leidse onderzoekers in Scientific reports, een onderdeel van Nature portfolio, onder wie de ontwikkelingspsychologen Anne Miers en Michiel Westenberg.
Voor jongeren is hun sociale omgeving uitermate belangrijk in hun ontwikkeling. Daarom zouden zij als gevolg van de COVID-19 pandemie extra worden getroffen door de drastische sociale veranderingen. Maar is dat ook zo? Gezien de verhoogde gevoeligheid voor stress onder jongeren wilden de onderzoekers meten of er tijdens de pandemie bepaalde groepen jongeren te onderscheiden zijn die meer stress ervaren en symptomen van depressie en angst vertonen. Daarnaast bekeken de onderzoekers welke factoren vóór de pandemie voorspellend waren.
Anne Miers en Michiel Westenberg doen onderzoek naar stress bij leerlingen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs, samen met collega’s van het Leidse Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsonderzoek en Nascholing (ICLON), de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Universiteit Utrecht (UU). Stress Less - Gelijke kansen voor een diverse jeugd (1) is een onderdeel van de route Jeugd in ontwikkeling, opvoeding en onderwijs van de Nationale Wetenschapsagenda.
De onderzoekers verzamelden gegevens van jongeren vóór de pandemie en op drie tijdstippen tijdens de pandemie, namelijk op acht, tien en 15 maanden na het begin van de pandemie in Nederland. 188 jongeren van gemiddeld 13.46 jaar deden mee aan het onderzoek. Uit de resultaten bleek dat zelf-gerapporteerde stress voor alle jongeren een stabiel, matig niveau liet zien over tijd. Terwijl voor angst en depressie er drie verschillende groepen werden gevonden: 2/3 van de jongeren rapporteerden stabiele, lage niveaus van angst/depressie; ongeveer 1/3 rapporteerde matige angst/depressie die over tijd stabiel bleef. Een kleine groep rapporteerde aan het begin van de pandemie de hoogste score die iets afnam tijdens de pandemie.
‘Het kan zijn dat deze jongeren minder klachten hadden vanwege minder sociale druk en/of minder fysiek contact met bijvoorbeeld vrienden of leraren. Meer vrije tijd zou ook een reden kunnen zijn voor deze kleine afname, doordat er bijvoorbeeld meer tijd was om aan hobby’s te besteden of meer tijd met het gezin door te brengen', vermoeden de onderzoekers. Evengoed bleven de symptomen van angst en depressie hoog bij deze groep, vergeleken met de andere twee groepen tijdens de coronapandemie.
‘Ter ondersteuning van jongeren met ‘pre-pandemische’ kwetsbaarheden zouden strategieën kunnen worden ontwikkeld, bijvoorbeeld ter verbetering van de sociale steun van jongeren.’
Wat betreft de pre-pandemische factoren bleken geslacht, thuissituatie, en sociale steun belangrijke voorspellers. Jongeren die niet bij beide ouders woonden en jongeren die lagere scores rapporteerden op sociale steun vóór de coronapandemie hadden meer kans op zowel hoger stress aan het begin van de pandemie als hogere kans op middelzware symptomen van angst en depressie tijdens de pandemie. Daarnaast hadden meisjes meer kans op een hoog stress niveau aan het begin van de pandemie. ‘Ter ondersteuning van jongeren met ‘pre-pandemische’ kwetsbaarheden zouden strategieën kunnen worden ontwikkeld, bijvoorbeeld ter verbetering van de sociale steun van jongeren’, luidt de aanbeveling van het onderzoeksteam.
https://gelijkekansenvooreendiversejeugd.nl/programmas-ouders/stress-less-project/
