VNG: werk samen met vrijwilligers bij schuldhulpverlening

Samenwerken met vrijwilligers(organisaties)

De routekaart Financiële Zorgen biedt gemeenten een basis voor de integrale uitvoering voor schuldhulpverlening. Het nieuwe spoor geeft gemeenten inzicht, concrete handvatten, informatie en inspiratie om de samenwerking met vrijwilligers vanuit hun regierol vorm te geven of te versterken. Van vroegsignalering tot nazorg. Van initiëren tot regisseren en faciliteren en van beleid tot rol- en taakverdeling.

Beleidsvrijheid gemeenten bij inzet vrijwilligers

De Wgs biedt gemeenten beleidsvrijheid bij de inrichting van schuldhulpverlening. Daardoor kunnen gemeenten bij de uitvoering van schuldhulpverlening samenwerken met verschillende organisaties, waaronder vrijwilligersorganisaties. Het samenwerken met vrijwilligers(organisaties) draagt dan bij aan de gemeentelijke doelstellingen uit het beleidsplan, waaronder het voorkomen, klein houden en oplossen van financiële zorgen en schulden bij inwoners, en de ondersteuning die gemeenten hen daarbij bieden.

Verdieping op samenwerking vanuit inwonersperspectief

In oktober 2024 publiceerden we al de handreiking samenwerken met vrijwilligers(organisaties) (pdf, 1,6 MB) om gemeenten te ondersteunen bij het inrichten of optimaliseren van de samenwerking met vrijwilligers, met daarin een praktisch stappenplan van visievorming tot concrete werkafspraken. Het spoor ‘samenwerken met vrijwilligers’ in de routekaart Financiële Zorgen gaat dieper in op de samenwerking zelf, op basis van het inwonersperspectief: welke rollen zijn er, wie vervult welke rol en hoe ziet de samenwerking eruit?

Theorie en praktijk komen samen in 8 mijlpalen

Het spoor is gebaseerd op een uitgebreide literatuurstudie, pilots en gesprekken met gemeenten, vrijwilligers(organisaties) en de Alliantie Vrijwillige Schuldhulp (AVS). En natuurlijk: inwoners. Hieruit zijn 8 mijlpalen gekomen die samen een overzichtelijk spoor vormen. Daarbij is er niet alleen aandacht voor de rol van de professional, maar ook voor de beleidsmedewerker, jurist, communicatieadviseur en informatiekundige. De inhoud van het spoor en de 8 mijlpalen zijn hiermee niet alleen theoretisch onderbouwd maar ook gevoed vanuit de praktijk en daarmee direct toepasbaar.

Relatie tot de elementen van de Basisdienstverlening Schuldhulpverlening

De ‘Basisdienstverlening Schuldhulpverlening' is een gezamenlijk actieplan van het kabinet, de VNG, de NVVK en Divosa om de schuldhulpverlening in iedere gemeente in Nederland gelijk te trekken en zo laagdrempelig mogelijk te maken. Het plan leidt tot een hulpaanbod dat toegankelijker is en in iedere gemeente bestaat uit minimaal dezelfde elementen.

Een van de elementen basisdienstverlening is 'Hulpaanbod per doelgroep' : gemeenten kunnen daarin samen optrekken met (lokale) vrijwilligersorganisaties die zich richten op specifieke doelgroepen zoals jongeren, ondernemers en inwoners met een specifieke culturele achtergrond. Ook bij de diverse elementen die zich richten op de begeleiding van inwoners, kunnen vrijwilligers een rol spelen.