De banenafspraak heeft volgens de overheid 53.000 mensen aan het werk geholpen, maar in werkelijkheid zijn het er slechts 12.000. Dit blijkt uit een onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Cedris, dat de voorpagina van dagblad Trouw haalde.
Op papier is de banenafspraak keer op keer een succes. Maar Ieder(in) wijst er al jaren op dat dit ‘succes’ een vertekend beeld is van de werkelijkheid. Het onderzoek van Cedris bevestigt dit. De spelregels van de banenafspraak zijn sinds de invoering verschillende keren bijgesteld om gestelde targets op papier te halen. Zo zijn onder meer bestaande banen gaan meetellen. Zoals detacheringen vanuit de sociale werkvoorziening en mensen van wie op de werkplek is vastgesteld dat ze een verlaagde loonwaarde hebben. Verder werden ook mensen meegeteld die waren uitgevallen en na enige tijd weer aan het werk gingen.
De papieren werkelijkheid blijkt ook uit een wetsvoorstel om het onderscheid tussen banen bij de overheid en het bedrijfsleven te laten vervallen. Daarmee wordt op papier verhuld dat de overheid haar doelstelling niet haalt.
De banenafspraak is ooit gemaakt om meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen en is geen doel op zich. Het gestuntel met cijfers en het creatief boekhouden maakt duidelijk dat de targets van de banenafspraak het doel zijn geworden. Dit is kwalijk want het gaat voorbij aan de belangen van de vele mensen met een arbeidsbeperking die nog altijd zonder werk aan de kant staan.
Aan de banenafspraak kleeft overigens nog een ander nadeel. Ze zorgt ervoor dat overheid en bedrijfsleven alleen oog hebben mensen met een arbeidsbeperking die meetellen voor de banenafspraak, ongeveer 200.000 personen. Maar het aantal mensen met een arbeidsbeperking dat kan en wil werken is veel groter, circa 1.1 miljoen. Deze grote groep raakt door de focus op de banenafspraak buiten beeld en heeft daardoor weinig kans om aan het werk te komen.
Op het moment blijven dus veel te veel mensen met een arbeidsbeperking aan de kant staan. Ondertussen komt de eindstreep van de banenafspraak in 2026 steeds dichterbij. Om te zorgen dat veel meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk komen, is er een nieuwe visie nodig op de inclusieve arbeidsmarkt. Een visie die alle mensen met een arbeidsbeperking omvat en gebaseerd is op VN-verdrag Handicap. Om mensen met een arbeidsbeperking gelijke kansen te geven op werk aansluitend bij het eigen niveau, is het cruciaal dat ze altijd waar nodig ondersteuning kunnen krijgen. Zowel bij het zoeken van werk als op het werk.
Bekijk hier het rapport 'Tellingen banenafspraak: het succes ontrafeld' van Cedris.
