Bestaanszekerheid vanuit een bredewelvaartsperspectief

Een bredewelvaartsperspectief kan beleidsmakers en politici op meerdere manieren helpen om die bredere kijk op bestaanszekerheid vorm te geven en daar beleid voor te maken. Door te kijken naar tekorten bij alle bredewelvaartsthema’s komen groepen in beeld als bestaansonzeker die bij een smalle benadering buiten beeld blijven. Zij hebben wel voldoende inkomen, maar een tekort aan zaken die niet met geld te koop zijn.

Daarnaast is er bij een bredewelvaartsperspectief oog voor hoe de verschillende thema’s gezamenlijk de bestaanszekerheid beïnvloeden. Door zulke samenhangen kan het onder het minimum belanden op één thema ertoe leiden dat iemand ook een tekort krijgt bij andere thema’s. Zo vergroot ernstige ziekte de kans op het verlies van werk en bemoeilijkt dit het onderhouden van sociale contacten. Inzicht in wat zo’n cascade van problemen in gang zet, maakt het mogelijk om deze te doorbreken.

Meer bestaanszekerheid bij één thema kan echter ook leiden tot minder bestaanszekerheid bij een ander thema. Zo zorgt de komst van nieuwe industrie voor meer banen in de regio maar ook voor meer uitstoot van schadelijke stoffen; naast de kans op werk en dus voldoende inkomen stijgt dus tegelijkertijd de kans op gezondheidsproblemen. Dit soort samenhangen vragen om afwegingen van beleid in wat prioriteit krijgt.

Verder maakt een bredewelvaartsperspectief ook zichtbaar hoe verschillend de situatie is tussen mensen. Niet iedereen heeft evenveel of hetzelfde nodig om het bestaansminimum te bereiken of te voorkomen dat iemand hieronder belandt. Naast persoonlijke omstandigheden kan dit ook afhangen van regionale en lokale omstandigheden. Inzicht daarin maakt meer gericht beleid mogelijk.

Dankzij een bredewelvaartsperspectief is meer effectief en efficiënt bestaanszekerheidsbeleid mogelijk dan beleid gericht op elk van die zaken afzonderlijk, zoals nu gebruikelijk is. Het benutten van die meerwaarde van een bredewelvaartsperspectief op bestaanszekerheid, vraagt wel om over de grenzen kijken die nu tussen beleidssectoren binnen de overheid bestaan. Ook is het nodig om gezamenlijk te komen tot een waardeoordeel over wat, wie nodig heeft voor een menswaardig bestaan in de Nederlandse samenleving in niet-financieel opzicht.

Rapport Bestaanszekerheid vanuit een bredewelvaartsperspectief