De druk op de jeugd-ggz stijgt onverminderd door. Drie maanden na een eerdere uitvraag onder leden van de Nederlandse ggz blijkt dat steeds meer kinderen en jongeren acute intensieve hulp nodig hebben, maar die niet kunnen krijgen. Het kabinet heeft reeds geld vrijgemaakt voor een Steunpakket sociaal en mentaal welzijn en leefstijl, maar gesprekken met de overheid om op korte termijn voldoende zorgcapaciteit te regelen voor kinderen en jongeren met vaak ernstige klachten zoals suïcidaliteit, eetstoornissen en depressie hebben nog niet tot resultaat geleid. De Nederlandse ggz en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) roepen de politiek met klem op om de zorg voor deze kinderen en jongeren nú wel te regelen. Deze oproep wordt ondersteund door MIND.
Maximale bezetting crisisbedden, complexere problematiek
Uit de recente uitvraag van de Nederlandse ggz onder haar leden blijkt dat de bezetting van bedden in de crisiszorg is onverminderd hoog is en stijgt. Het gaat dan om klachten als suïcidaliteit, depressie en eetstoornissen. Op dit moment is de gemiddelde bedbezetting op crisisafdelingen 86%, bij meerdere aanbieders was de bedbezetting recent 100% of zelfs meer. Jacobine Geel, voorzitter van de Nederlandse ggz: “Met deze bezettingsgraden is niet of nauwelijks plek meer voor nieuwe cliënten. Extra zorgelijk is dat kinderen en jongeren ernstigere en complexere problematiek hebben waarvoor zij ook langdurigere en intensievere behandeling nodig hebben. Denk aan de klinische behandeling van eetstoornissen, waar we een aanmeldingstoename van gemiddeld 63% zien.”
Arne Popma, voorzitter van de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie van de NVvP bevestigt het beeld: “De druk op de acute jeugd-ggz is ongekend hoog. Veel kinderen en jongeren met acute problematiek krijgen niet of niet op tijd de zorg die ze nodig hebben, met alle consequenties van dien. Naast de (middel)lange termijn verbeteringen die nodig zijn ondersteunen wij de noodzaak op korte termijn de benodigde middelen in te zetten om de acute nood te lenigen.”
Landelijk beeld met hotspots
De Nederlandse ggz heeft in december 2020 een uitvraag gedaan waar voor het eerst duidelijk werd dat er een probleem ontstond door de corona-crisis, met een regionaal toegenomen crisisbezetting van 30 tot 60%. Het beeld is nu dat in grote delen van Nederland de druk op de jeugd-ggz verder toeneemt. De druk op het personeel is daarmee enorm.
Gezinnen staan onder grote druk
De jeugd-ggz biedt crisiszorg bij voorkeur via intensief ambulante hulp thuis. Ook hier zien we forse stijgingen van het aantal jongeren dat een beroep doet op deze zorg. De gemiddelde bezetting bij teams die deze zorg leveren is 95-98%. En de doorstroom naar vervolgzorg stokt. Ook hier zien we toename van complexiteit.
Afspraken over kosten jeugd-ggz blijven uit
De Nederlandse ggz is eind vorig jaar in gesprek getreden met de VNG en VWS om de geconstateerde problemen het hoofd te bieden. Aanbieders konden met slechts enkele gemeenten overeenkomen dat voor extra kosten die in 2020 zijn gemaakt de zogeheten ‘Meerkostenregeling Corona’ kon worden gebruikt. Ook is toegezegd dat administratieve vereisten afgeschaald zouden worden. Deze afspraken zijn echter lang niet overal gemaakt.
De Meerkostenregeling Corona is bovendien niet verlengd voor het jaar 2021. Het Rijk geeft geen garantie dat de noodzakelijke zorg die aan jongeren gegeven moet worden ook betaald wordt. Jeugd-ggz instellingen zijn financieel niet bij machte om een langdurige stijging van de zorgvraag het hoofd te bieden of te investeren in extra personeel zonder sluitende afspraken. Daar komt bij dat opschalen zonder een garantie grote risico’s met zich mee brengt voor de continuïteit van de jeugd-ggz later dit jaar.
Vandaag actie nodig
In de campagne horen we goede oproepen om de gevolgen van de decentralisatie te repareren en jeugd te ondersteunen. Dat kan echter niet wachten tot na de verkiezingen of op een nieuw kabinet. De kinderen en jongeren die we nu zien binnenkomen zijn er slecht aan toe en hebben recht op de best mogelijke zorg.
Bekijk hier de Publieksrapportage uitvraag acute jeugd-ggz
