Gemeenten hebben afspraken met vele zorgaanbieders en moeten zicht houden op de kwaliteit van de geleverde zorg. In veel gevallen werken gemeenten op regionaal vlak samen om het sociaal domein vorm te geven en efficiënt uit te voeren. Zo kunnen zij waar nodig elkaar aanvullen en versterken om hun doelen te bereiken. Er zijn verschillende functies waarop deze samenwerking wordt opgezocht, waaronder inkoop, contractmanagement, backoffice of de toegang. Sinds de decentralisaties in 2015 heeft contractmanagement een belangrijke plaats ingenomen binnen het sociaal domein.

Dit komt doordat gemeenten en zorgaanbieders veel meer op elkaar zijn aangewezen om ervoor te zorgen dat inwoners de zorg krijgen die ze nodig hebben. In het kader hiervan is de uitbesteding door zowel gemeenten als zorgorganisaties toegenomen, met als gevolg, ook een toename in het aantal afgesloten contracten.

Het sociaal domein is complex, context afhankelijk en omvat verschillende belangen en percepties van wat ‘nodig’ is en hoe dit moet worden beheerd. Zo kunnen politiek, zorgorganisaties, gemeenten en burgers verschillend tegenover kwesties als zorg, participatie, werk en jeugdhulp staan. Om uitdagingen binnen het sociaal domein aan te pakken, waaronder naast de toegenomen contracten ook de snel stijgende kosten, het gebrek aan toezicht, een diversiteit aan beleidsvelden en kwaliteitsproblemen, krijgt contractmanagement steeds meer aandacht.

Effectief contractmanagement

De afgelopen jaren laten te vaak zien dat er vooral wordt ingezet op het managen van de “randzaken” zoals de factuurstroom, lever- en doorlooptijden en klachtenafhandeling. Echter zou de nadruk moeten liggen op verbetering van de kwaliteit van de zorg en/of hulpmiddelen en de bijbehorende dienstverlening. Belangrijke aandachtspunten voor een effectief en verantwoord contractmanagement zijn daarom een open en oprechte relatie waarbij aandacht is voor wederzijdse belangen. Daarnaast staat het denken in partnership in plaats van een klant-leverancier relatie, hierin centraal.

Dit vergt transparantie, duidelijkheid, actieve sturing op de gemaakte afspraken en bijsturing van prestaties. Hiervoor is het belangrijk dat er scherp wordt gekeken naar de mate van geschiktheid, het behalen van doelen, het gebruik van bestaande contracten en risicoanalyses. Effectief contractmanagement vergemakkelijkt hiermee het stellen van prioriteiten en het maken van keuzes in de kwaliteit en beschikbaarheid van de hulpmiddelen die aansluiten aan de praktische realiteit.