Ervaringsdeskundigheid draagt bij aan het beter benutten van de ervaringskennis van cliënten. Hoe kunnen zorg- en hulpverleningsorganisaties ervaringsdeskundigheid en herstelondersteuning met succes inzetten? Dat kost tijd en vereist helderheid over rollen, taken en verantwoordelijkheden, zonder daarbij de eigenheid van ervaringsdeskundigen uit het oog te verliezen.
Een ervaringsdeskundige is iemand die op basis van persoonlijke en collectieve ervaringskennis in staat is deze kennis, in welke vorm dan ook, door te geven aan anderen. Ervaringsdeskundigen kunnen deze kennis overigens niet alleen doorgeven, maar zijn ook in staat deze in te zetten ten behoeve van anderen. Deze anderen kunnen allerlei personen of groepen zijn bijvoorbeeld cliënten, die individuele hulp en ondersteuning krijgen of een schoolklas die leert over de risico’s van verslaving. Een beleidsmedewerker die leert hoe de problematiek rond eenzaamheid werkt of een student die leert over de psychologische dynamiek rond armoede.
Ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid begint bij de ervaringen zelf. Ervaringen met een beperking, ziekte, handicap, aandoening, ontwrichting, crisis en het vinden van een nieuw evenwicht. Belangrijk hierbij is dat het niet alleen gaat over ervaring met de beperking, ziekte etcetera zelf, maar ook over hoe je ermee omgaat. Het gaat hierbij om begrippen als eigen ontwikkeling, ontplooiing, weerbaarheid, veerkracht en herstel. Als mensen hebben geleerd hoe ze die kennis breder kunnen inzetten in beleid of ondersteuning van anderen dan is er sprake van ervaringsdeskundigheid. Een ervaringsdeskundige kan in verschillende rollen actief zijn.
De populariteit van ervaringsdeskundigheid is zo groot, omdat erkend wordt dat een ervaringsdeskundige iets kan of biedt wat een ander niet kan of biedt. Zij hebben door hun ervaring iets in handen wat uitstijgt boven het niveau van de individuele cliënt en diens situatie en anders is dan wat de professional kan bieden of de beleidsmaker weet. Ze kunnen het gat dichten dat wordt ervaren tussen de cliënt en de sociale professionals, tussen leefwereld en systeemwereld. Die professionals kunnen zowel zorgverleners als beleidsmakers of bestuurders zijn. Ervaringsdeskundigen kunnen met hun ervaringskennis zorgen voor een brug tussen beide werelden, of iets toevoegen aan een van beide omdat ze als ‘een van hen’ worden gezien.
