Parttime ondernemerschap in de bijstand bespaart uitkeringskosten en zorgt voor een aanzienlijke uitstroom. Dat kan geconcludeerd worden op basis van de eerste cijfers die Divosa en RadarAdvies hebben verzameld bij drie koplopergemeenten. Parttime ondernemerschap kan dus in de nabije toekomst zorgen voor flinke bezuinigingen voor gemeenten.
In het kader van het Programma Effectiviteit & Vakmanschap heeft Divosa de Werkwijzer Parttime ondernemers laten ontwikkelen. In februari 2015 startte een project met tien gemeenten die de aanpak uit de werkwijzer met training en begeleiding van Divosa in de praktijk brengen. Die gemeenten kunnen later in 2015 ook gebruikmaken van een e-learningmodule. Na zeven maanden is er een evaluatie en wordt de Werkwijzer zo nodig aangepast. Bij de koplopergemeenten die het parttime ondernemerschap in 2014 al als re-integratie-instrument inzetten, Den Bosch, Zwolle en Assen, zijn cijfers verzameld. In deze gemeenten waren gemiddeld 58 parttime ondernemers actief. In alle gevallen leverde deze aanpak de gemeente besparingen op.
Parttime ondernemers betalen hun eigen begeleiding terug
Parttime ondernemerschap in de bijstand is een constructie waarbij bijstandsgerechtigden enkele uren per week als zzp’er mogen werken of een kleine onderneming mogen starten. Ze krijgen een aanvullende uitkering op het bedrag dat ze zelf verdienen. Op die manier worden al hun inkomsten verrekend met de uitkering, inclusief de begeleidingskosten. In Den Bosch, Zwolle en Assen was het gemiddeld jaarinkomen van parttime ondernemers in 2014 € 967,08. Dat is geen gemiddelde per persoon, maar het jaartotaal voor de gemeente. De meeste bijstandsgerechtigden zijn namelijk niet het hele jaar parttime ondernemer; in- en uitstroom blijven elkaar afwisselen. Elke verdiende euro bespaart 1,4 euro aan uitkering plus lasten. Zo bespaarden de drie gemeenten in 2014 gemiddeld € 78.500 door het verrekenen van inkomsten. Dat weegt ruim op tegen de begeleidingskosten: voor de begeleiding van 58 parttime ondernemers was 1 fte voldoende.
Parttime ondernemen zorgt voor uitstroom
Parttime ondernemerschap zorgt ook voor uitstroom van bijstandscliënten, naar werk, volledig ondernemerschap of het Bbz. De drie koplopergemeenten melden een gemiddelde uitstroom in 2014 van 14 op de 58 deelnemers. Dat is 25%. Omdat trajecten over de jaren doorlopen, kan het uitstroompercentage per traject nog oplopen tot 40%. Daarmee tonen de resultaten aan dat parttime ondernemerschap de re-integratie allerminst belemmert, zoals vaak wordt verondersteld.
Mogelijke besparing voor gemeenten
Parttime ondernemen kan gemeenten een forse bezuiniging opleveren. Tegen de achtergrond van de flexibilisering van de onderkant van de arbeidsmarkt is het reëel om ervan uit te gaan dat zo’n 10% van alle bijstandsgerechtigden in aanmerking komt om parttime ondernemer te worden. Als die 37.000 parttime ondernemers gemiddeld ongeveer duizend euro per jaar verdienen leidt dat tot een besparing van € 51,8 miljoen per jaar. Daarin zijn de hogere kans op uitstroom en de bijdrage aan de lokale economie nog niet eens meegenomen.
Lees verder
