Tegenwoordig wordt het steeds normaler om mensen met dementie tegen te komen binnen de maatschappij. Vroeger kwam men wanneer men dementie had al snel in een verzorgings of verpleeghuis terecht en hadden we minder "last" van de vergrijzing. Maar door de vergrijzing en de nieuwe zorgwetten blijft deze groep hulpbehoevenden langer thuis wonen.
Communiceren met iemand met dementie gaat anders (zeker in een gevorderd stadium van dementie) dan bij mensen zonder dementie. Om onnodig ruis en miscommunicatie te voorkomen, maar vooral om te zorgen dat de communicatie verbeterd heb ik hieronder een aantal tips hoe je beter leert communiceren met iemand met dementie.
1. Wil je weten wat iemand met dementie vertrouwd, veilig en blij maakt? Een oprechte glimlach!
2. Heb je wel eens gemerkt dat wanneer jij gespannen en kortaf bent, degene met dementie ook gespannen en kortaf wordt? 80% van de communicatie is immers lichaamstaal en deze straalt spanning uit.
3. Onthoud dat de korte termijn en het opslagvermogen van het hier en nu verdwijnt. Let op met de communicatie dat je korte vragen stelt en korte antwoorden geeft, praat duidelijk en rustig zodat de informatie beter opgenomen kan worden.
4. Wanneer je een lang verhaal vertelt over wat je wilt gaan doen met iemand met dementie zal hij eerder geneigd zijn NEE te zeggen omdat hij gewoonweg niet weet wat je vraagt. Wil je iets samen doen? Vraag het in een korte zin!
5. Vertraag jezelf, pas je tempo aan en praat niet tegen iemand met dementie als hij je niet ziet. Hij kan wel eens niet doorhebben dat je achter hem staat en schrikt hiervan. Praat wanneer je gezien wordt, en heeft degene met dementie er geen aandacht voor je? Niets fijners dan lichamelijk contact, hand vast houden, schouder strelen, dan weten ze dat je er bent en voelen ze zich veilig. Probeer oogcontact te krijgen en vergeet ook die glimlach niet!
6. Wanneer de dingen niet gaan zoals je wilt maar degene met dementie zijn best doet en denkt dat hij het goed doet, gun hem dat dan. Ga niet geïrriteerd vertellen dat het niet goed is of het snel even verbeteren. Pas je normen en waarden waar het kan aan op degene met dementie. Ze leren niet meer van hun fouten dus waarom dan niet glimlachen en door gaan waar jullie mee bezig waren.
7. Als er iets gebeurt in de communicatie dat niet prettig is, blijf er dan niet over doorgaan. Accepteer het en laat het los. De persoon met dementie weet zelf al snel niet meer wat er gezegd is en begrijpt jouw lichaamstaal en geïrriteerde, kwade of gekwetste commentaar al snel niet meer.
8. Probeer eens in plaats van praten dingen te doen. Samen hand in hand een wandeling maken geeft een veilig gevoel en beweging tegelijkertijd. Samen luisteren naar muziek maakt iemand met dementie vaak blij. Ontspan en geniet van het gezelschap, laat je lichaam praten en vertellen dat je er bent. Het belangrijkste wat iemand met dementie nodig heeft, dat is een warme glimlach en zo af en toe een arm om hen heen.
9. Wanneer een iemand met dementie dwars doet komt het vaak omdat ze de situatie niet begrijpen. Druk zetten om het hen te laten begrijpen maakt de situatie vaak slechter. Laat ze (mits de situatie het toelaat) liever in hun waarde laten en het op hun manier laten doen. Een andere manier om met tegendraads gedrag om te gaan is de degene met dementie af te leiden. Een goede manier hiervoor is hulp vragen voor iets, dat verhoogt ook de eigenwaarde.
10. Glimlach niet om te plezieren, probeer te genieten van de momenten die je samen hebt en glimlach met je hart.
Eerdere blogs van Cynthia Reindersma
Muziek als hersengym
8 tips voor het keukentafelgesprek of een gesprek met het CIZ
Lekker en functioneel eten
Goede zorg zonder regels, het kan in Nederland!
