Voor mensen met dementie of bij wie een vermoeden is van beginnende dementie en die nog thuis wonen, wordt een uitgebreide vorm van casemanagement vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Naast regie, organisatie en coördinatie van zorg omvat de vergoeding bij casemanagement dementie ook begeleiding en ondersteuning, monitoring en proactieve planning van zorg en ondersteuning. Dit schrijft Zorginstituut Nederland in een brief aan zorgverleners, cliëntenvertegenwoordigers en Zorgverzekeraars Nederland.
Het Zorginstituut heeft op verzoek van Alzheimer Nederland een zogeheten duiding gedaan om duidelijkheid te verschaffen over de inzet en vergoeding van casemanagement dementie uit het basispakket. Het Zorginstituut oordeelt nu dat dit casemanagement al mag worden ingezet en vergoed vanaf de ‘niet pluis’-fase, wanneer er nog geen medische diagnose is gesteld, maar bij zorgverleners en naasten wel het vermoeden bestaat dat iemand dementie heeft.
Alzheimer Nederland en zorgverleners in de eerste lijn hadden het Zorginstituut om een uitspraak gevraagd, omdat in de praktijk al langere tijd onduidelijkheid bestaat vanaf welk moment casemanagement dementie onder verzekerde zorg valt, en of alle onderdelen ervan in aanmerking komen voor vergoeding. Hierdoor wordt casemanagement dementie vaak niet tijdig ingezet. Als dit wel gebeurt, kunnen mensen eerder de juiste ondersteuning krijgen waardoor ze langer thuis kunnen blijven wonen.
Karin Timm, lid van de Raad van Bestuur van het Zorginstituut: “Dementie kun je niet stoppen, maar met de inzet van casemanagement kun je wel al in een vroeg stadium met elkaar een stabiele situatie nastreven die niet alleen goed is voor de mens met dementie, maar ook voor alle betrokkenen eromheen. Casemanagement dementie is daarmee een goed voorbeeld van passende zorg.”
De indicerende verpleegkundige kan besluiten casemanagement in te zetten als iemand al zorg ontvangt of als er een grote kans is dat die zorg nodig is. Casemanagement wordt vergoed tot aan het moment dat iemand niet langer thuis kan blijven wonen en naar een verpleeghuis gaat. In de Zorgstandaard Dementie 2020 noemen zorgverleners en cliëntenvertegenwoordigers casemanagement dementie als een van de hoekstenen voor goede dementiezorg.
Het Zorginstituut wijst erop dat er in de Zorgverzekeringswet geen belemmeringen zijn om het casemanagement door één persoon te laten vervullen, om ongewenste personele wisselingen voor de cliënt te voorkomen. Iedereen die daartoe ‘bevoegd en bekwaam is’ mag de rol van casemanager dementie vervullen, aldus het Zorginstituut. Dat kan behalve een verpleegkundige bijvoorbeeld ook een sociaal werker zorg zijn.
In Nederland leven 290.000 mensen met dementie, waarvan het merendeel nog thuiswonend, met behulp van professionele zorg en ondersteuning van mantelzorgers. Een groot deel van alle mantelzorgers ziet casemanagement dementie als noodzakelijk om de zorg en ondersteuning voor mensen met dementie zo te regelen dat zij op een goede manier thuis kunnen blijven wonen. Momenteel wordt bij ongeveer de helft van alle mensen met dementie casemanagement ingezet.
