Je hoort de term “maatschappelijke impact” tegenwoordig steeds vaker, maar wat is het eigenlijk? En hoe draagt het meten van maatschappelijke impact bij aan een dementievriendelijke samenleving?
Maatschappelijke impact
Het begrip “impact” kan op duizend-en-één manieren worden uitgelegd. Ik definieer impact als: de veranderingen die aan jouw acties kunnen worden toegeschreven. Bij maatschappelijke impact gaat het specifiek over maatschappelijke veranderingen die jij met jouw acties teweeg hebt gebracht en in hoeverre die uitkomsten aan jouw acties toe te schrijven zijn. Veranderingen kunnen zowel positief als negatief zijn.
Er is een groeiende behoefte om (maatschappelijke) impact ook daadwerkelijk te kunnen laten zien en te kunnen duiden. Dit is impactmonitoring. Er zijn diverse manieren van impactmonitoring die van elkaar verschillen qua mate van complexiteit en tijdsinvestering, manieren van rapportage, parameters en het toepassen van wetenschappelijke normen.
Bij het programma Dementievriendelijk Brabant zien wij impactmonitoring als een praktisch hulpmiddel. Het in kaart brengen van impact kan zowel door middel van cijfers als door ervaringen van de doel- en profijt groep op te tekenen. Voor een lokale werkgroep die zich bezig houdt met het thema dementievriendelijk is het zinvol om met impactmonitoring aan de slag te gaan om concrete resultaten op te halen, en deze op een overzichtelijke manier aan een breed publiek te laten zien.
Impact monitoren in een dementievriendelijke gemeenschap
In een dementievriendelijke gemeenschap wordt lokaal gewerkt aan een samenleving waarin mensen ontspannen met elkaar omgaan en waarin er volop plaats is voor mensen die ‘anders’ zijn. Een dementievriendelijke gemeenschap slaagt erin kwetsbare burgers met dementie zorg en ondersteuning te bieden en een volwaardige plek in de samenleving te laten behouden.
In een dementievriendelijke gemeenschap zijn er vaak verschillende initiatieven en projecten, klein en groot. Het doel van al deze initiatieven is dat mensen met dementie en hun mantelzorgers in hun dagelijks leven profijt hebben van al deze inspanningen, en de gemeenschap waar zij deel van uit maken als dementievriendelijk ervaren. Maar hoe meet je dat? En hoe overstijg je individuele ervaringen?
In het programma Dementievriendelijk Brabant werken we met vooraf bepaalde doelstellingen, die we gebruiken voor metingen op verschillende momenten. Dit geeft zicht op de beweging die je met jouw activiteiten genereert: maatschappelijke impact. Het werken met doelstellingen heeft bovendien een dubbel effect: het geeft richting aan je activiteiten, en biedt je gedurende het proces de mogelijkheid om de voortgang te monitoren. Daarnaast helpt impactmonitoring om je initiatief te verduurzamen, omdat het inzichtelijk maakt op welke fronten (doelstellingen) nog stappen gezet moeten worden. Bovendien kan het zo zijn dat jouw inzet op één bepaalde doelstelling ook effect heeft op een andere doelstelling. Je kunt lokaal bijvoorbeeld kiezen om te werken aan de doelstelling “Beter contact tussen generaties”. Werken aan deze doelstelling kan ook leiden tot neveneffecten op andere doelstellingen: betere contacten tussen generaties kan ook effect hebben op de doelstelling: meer ontmoetingen. Het monitoren van impact aan de hand van doelstelling maakt inzichtelijk waar jouw acties effect hebben.
Impact monitoren en dan?
Het monitoren van impact biedt inzicht in de effecten die door allerlei activiteiten teweeg zijn gebracht. Inzicht in de effecten van jouw activiteiten op het bereiken van deze doelstellingen kan meerdere implicaties hebben. Het kan dienen als verantwoording voor geïnvesteerde middelen, sturing geven aan het gekozen beleid of een positieve bekrachtiging zijn voor de betrokkenen.
Het kan ook zijn dat er door de gemeenschap géén verandering wordt ervaren door jouw acties om aan een doelstelling te werken. Dit kan een teken zijn om andere acties te ondernemen om uiteindelijk wel de gewenste impact te maken of wellicht zijn jouw acties gericht op een langere termijn en moeten de effecten nog doorsijpelen. Je zou ook als lokale werkgroep kunnen besluiten om aan een andere doelstelling te werken. Het meten en inzichtelijk maken van de maatschappelijke impact die jouw acties teweeg brengen kan dus leiden tot verschillende vervolgstappen!
Lees meer over dit onderwerp in het dossier dementievriendelijk.
