Edward van der Torre van het bureau Lokale Zaken voerde onderzoek uit naar de aanpak van zorgfraude door gemeenten. Eén van zijn conclusies luidt: een gemeentelijke visie op fraudebestendige zorg is noodzakelijk. In zijn rapport ‘Van pionieren naar structureren’ leest u hoe u dit als gemeente aanpakt.
Het rapport is gericht op de mogelijkheden van gemeenten om vooruitgang te boeken met de bestrijding van zorgfraude met Wmo-zorg en jeugdhulp en helpt gemeenten te beredeneren welke minimale inspanningen nodig zijn. Op basis van het rapport heeft VNG Naleving een visual gemaakt, die u kunt gebruiken als een soort checklist. Naast het lezen van het rapport en het gebruiken van de visual, kunt u ook luisteren naar een podcast met Van der Torre, waarin hij een toelichting geeft op zijn onderzoek.
Met de invoering van de Jeugdwet en de Wmo 2015 is het takenpakket van gemeenten substantieel uitgebreid. Lange tijd waren gemeenten vooral bezig om de zorg te organiseren. Toezicht en handhaving kwamen daar (mondjesmaat) achteraan. Inmiddels wordt breed erkend dat zorgfraude een structureel en belangrijk vraagstuk is. De tijd van pionieren is voorbij. Toezicht en handhaving dienen een volwaardige pijler te zijn van het zorgbeleid. Daarvoor is het nodig om een visie op toezicht en handhaving in te bedden in de vormgeving en praktijk van de lokale Wmo-zorg en jeugdhulp.
Zorgprofiteurs en -fraudeurs opereren flexibel. Worden ze betrapt op pgb-fraude in het kader van de Wmo, dan verplaatsen ze hun activiteiten. Niet alleen naar andere gemeenten, maar ook naar gecontracteerde zorg of naar jeugdhulp. Het is belangrijk dat gemeenten net zo flexibel worden. Daarom is er niet alleen toezicht nodig op pgb-zorg, maar ook op gecontracteerde zorg en jeugdhulp.
In zijn rapport beschrijft Van der Torre hoe gemeenten met verschillende instrumenten fraudegevoelige zorg kunnen reduceren. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk om aan de poort te selecteren, zodat kwaadwillende zorgaanbieders geen contract krijgen. Daarnaast kan het belang van preventie niet vaak genoeg worden herhaald. Tijdige zorg, dicht bij de burgers, voorkomt onnodige gespecialiseerde zorg. Of denk aan het sluiten van partnerschappen met zorgaanbieders. Door goede gesprekken te voeren met aanbieders en locatiebezoeken te doen, kunnen gemeenten tijdig bijsturen.
Rapport: ‘Van pionieren naar structureren’
