Met het invoeren van verschillende maatregelen is het mogelijk om sigaretten minder aantrekkelijk en verslavend te maken. Denk hierbij aan sigaretten verplicht een donkere kleur geven of het verbieden van bepaalde ingrediënten, zoals suikers en smaakstoffen. Dat blijkt uit literatuuronderzoek van het RIVM. Voor het eerst is in Nederland op een rij gezet welke maatregelen beleidsmakers kunnen invoeren.
Deze maatregelen kunnen bijdragen aan een van de doelen van het Nationaal Preventieakkoord: een rookvrije generatie in 2040. Dat wil zeggen dat kinderen in 2040 niet meer roken en dat maximaal 5% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder nog rookt.
Om dit doel te bereiken kunnen beleidsmakers onder andere strengere eisen aan het uiterlijk en de samenstelling van de sigaret stellen. Daardoor wordt de sigaret mogelijk minder aantrekkelijk en verslavend. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat de volgende maatregelen hierbij kunnen helpen:
Verbied filterventilatie om te voorkomen dat fabrikanten de indruk wekken dat bepaalde sigaretten minder schadelijk zijn. Bovendien kan overwogen worden filters helemaal te verbieden om ook het milieu te beschermen. Filters bestaan uit slecht afbreekbare kunststoffen die als microplastics jarenlang in het milieu achterblijven.
Breid de standaardeisen aan het uiterlijk van een sigaret uit om deze nog minder aantrekkelijk te maken. Dit kan door fabrikanten te verplichten sigaretten een donkere kleur te geven of een gezondheidswaarschuwing op de sigaret te laten plaatsen.
Verlaag het nicotinegehalte in sigaretten tot een heel laag gehalte (0,4 in plaats van 16 milligram per gram tabak) om de verslavende werking te verminderen. Hierbij is het belangrijk om met publiekscommunicatie duidelijk te maken dat deze sigaretten niet minder schadelijk zijn dan sigaretten met een ‘gewone’ hoeveelheid nicotine, maar dat ze alleen minder verslavend zijn.
Verbied ingrediënten, zoals suikers en smaakstoffen, die sigaretten aantrekkelijker maken voor beginnende rokers en het moeilijker maken voor gevestigde rokers om te stoppen. Stoffen die het inhaleren van sigarettenrook makkelijker maken zijn om deze redenen al verboden. Beleidsmakers moeten er voor zorgen dat het duidelijk is voor welke stoffen een verbod geldt en dat deze niet meer worden toegevoegd aan sigaretten. Bijvoorbeeld door een lijst op te stellen met stoffen waarop gehandhaafd kan worden.
Een mogelijk gevolg van strengere producteisen voor sigaretten is dat rokers overstappen naar minder gereguleerde producten. Om dit te voorkomen, kunnen beleidsmakers de aanbevelingen ook op andere typen tabaks- en aanverwante producten toepassen.
Het RIVM heeft dit literatuuronderzoek gedaan in opdracht van het ministerie van VWS(Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ).
Bekijk voor andere maatregelen om sigaretten minder aantrekkelijk en verslavend te maken ook deze advieslijst van niet toegestane stoffen in tabaksproducten en e-sigaretten van het RIVM.