Binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) worden verschillende vormen van ondersteuning geïndiceerd. Hoe deze ondersteuning wordt geïndiceerd is altijd maatwerk. Toch is er in het beleid of werkwijze van de gemeente vaak een maximale duur van de indicatie afgesproken. Dit kan anders volgens adviseur Amber. Zij komt vanuit de uitvoering als Wmo consulent en werkt nu als adviseur bij TransitiePartners en neemt je graag mee in haar inzichten.
Een grote groep inwoners die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo zal deze ondersteuning langdurig nodig hebben vanwege ziekte en/of beperking. Deze groep moet nu steeds opnieuw dezelfde ondersteuning aanvragen. De belemmeringen die de inwoner ervaart in zijn participatie veranderen niet als gevolg van ziekte en/of beperking. De hulpvraag zal hetzelfde blijven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan dagbesteding bij een ouder persoon die dat de rest van zijn leven nodig zal hebben. Of een geval waarbij de senior als gevolg van leeftijd gerelateerde klachten huishoudelijke taken niet meer kan uitvoeren. Maar denk bijvoorbeeld ook aan iemand van jonge leeftijd met een beperking, die zijn huishouden nooit volledig zelf kan uitvoeren als gevolg van zijn aandoening.
Als de einddatum van de indicatie in beeld komt heerst er vaak onzekerheid over het voortduren van ondersteuning. Keer op keer brengt dit stress met zich mee bij de inwoner. De inwoner heeft de ondersteuning nodig om te kunnen blijven participeren in de samenleving.
Naast de inwoner zelf ervaart de mantelzorger ook belasting uit het steeds opnieuw moeten doen van een verlenging. De praktijk wijst uit dat de druk op mantelzorgers al erg groot is, er wordt veel van ze verwacht. Een aanvraag bij de Wmo is ook weer een extra taak op de takenlijst van de mantelzorger. Er is veel aandacht voor het ondersteunen van de mantelzorgers in Nederland. Door langer te indiceren kunnen we ervoor zorgen dat ze een taak minder hebben.
Gemeenten kiezen er in veel gevallen voor om niet voor een langere tijd te indiceren omdat ze de inwoner willen blijven volgen. Bij een indicatie voor een langere periode (of voor onbepaalde tijd) is het echter niet zo dat de gemeente en inwoner geen contact hebben. Periodiek kunnen er nog steeds evaluaties plaats vinden. Los van deze momenten is het verstandig om in de beschikking naar de inwoner op te nemen dat zij verplicht zijn om wijzigingen in de situatie te melden. Is een situatie dermate veranderd dat het invloed heeft op de indicatie? Dan mag deze, ondanks de oorspronkelijke situatie, aangepast of beëindigd worden. Het is van belang om deze mogelijke wijziging goed aan te geven in de beschikking naar de inwoner. Denk bijvoorbeeld aan een oudere die op termijn in aanmerking komt voor een Wlz-indicatie (wet langdurige zorg) of een wijziging van gezinssamenstelling.
Voor de medewerkers van de gemeente scheelt dit werkzaamheden. Bij een nieuwe indicatie komt veel administratief werk kijken. Ondanks dat de situatie van een inwoner niet veranderd, is er verslaglegging nodig bij een nieuwe indicatie. Een evaluatie kent vaak een beperktere verslaglegging of administratieve last. Hierdoor verminderen de werkzaamheden. Daarnaast kan het ook de wachtlijst bij gemeenten verkorten. De her-indicaties staan in de meeste gevallen ook op de wachtlijst. Evaluaties kosten minder tijd en zorgen voor een afname in taken en daarmee een afname van de wachtlijst.
Het indiceren voor een langere periode kent voordelen voor inwoner, mantelzorgers en de gemeente. Het geeft meer zekerheid voor de inwoner en daarmee minder stress in de aanloop naar een gesprek met de gemeente. Voor de gemeente scheelt het in werkzaamheden, wat de werkdruk doet afnemen en de wachtlijst verkort.
Elke ondersteuning vraagt om maatwerk en bij elke hulpvraag moet goed worden gekeken of de situatie langdurig is. Bij een blijvende situatie kan gekozen worden om voor langere periode of zelfs voor onbepaalde tijd te indiceren.
Bronnen
Inzicht sociaal domein
Stimulansz
VNG
Rijksoverheid
