Mantelzorger van migrant met dementie staat er nog te vaak alleen voor

"Wij zorgprofessionals denken te vaak dat bijvoorbeeld Turkse families de zorg volledig zelf willen doen. Daardoor stellen we ondersteuning, zoals dagbesteding of thuiszorg, niet eens voor." Dat is een van de redenen dat ouderen met een migratieachtergrond minder toegang hebben tot dementiezorg, vertelt Gözde Duran-Kiraç, onderzoeker aan Hogeschool Windesheim en de Vrije Universiteit Amsterdam.

Dat mantelzorgers met een migratieachtergrond wel degelijk hulp nodig hebben, ziet Habiba Chrifi-Hammoudi. Zij is mantelzorgconsulent en coördinator bij U Centraal in Utrecht. "Ik kom mensen tegen die echt met hun handen in het haar zitten, die een vader of moeder met dementie hebben en zorg nodig hebben. Ze weten alleen niet waar ze terecht kunnen."

Overbelasting van mantelzorgers met een migratieachtergrond is een groot probleem. Zij dragen nu vaak de gehele fysieke en emotionele zorg voor hun naaste met dementie. Uit onderzoek weten we dat mantelzorgers met een migratieachtergrond nog vaker overbelast zijn dan mantelzorgers met een Nederlandse achtergrond.

Ook is de overgang naar het verpleeghuis door het gebrek aan ondersteunende zorg vaak plotseling: op het moment dat het echt niet meer gaat of dat een crisis zich voordoet. Dit is zowel voor de familie als voor de persoon met dementie ingrijpend.

Kennis is een belemmering

Er is daarnaast meer en betere voorlichting over dementie nodig. Als iemand beginnende dementie heeft, weten oudere migranten nog vaak niet wat ze te wachten staat. "Als je niet weet wat dementie is, dan kan je ook niet inschatten welke zorg je op termijn nodig gaat hebben", zegt Duran-Kiraç.

"Een huisarts kan dan wel doorverwijzen naar een casemanager dementie. Maar als je niet weet wat dementie is en wat een casemanager is, dan zal je daar geen gebruik van maken", aldus de onderzoeker. Een casemanager dementie is een vaste begeleider voor mensen met dementie en hun naasten. Deze persoon kan onder andere helpen bij het regelen van de juiste zorg.
Chrifi-Hammoudi, die zelf met het reizend Alzheimer Theehuis migrantenouderen en mantelzorgers informeert over dementie, benadrukt dat je voorlichting aan migranten in de moedertaal moet geven als de beheersing van het Nederlands beperkt is. "Alleen dan komt het binnen."

'Straal uit dat je er voor mensen bent'

Ook zorgmedewerkers hebben ondersteuning nodig. "Een deel van de zorgprofessionals heeft het gevoel dat ze niet genoeg weten om te zorgen voor mensen met een andere culturele achtergrond. Zorgorganisaties moeten nadenken over hoe ze hun medewerkers hiermee kunnen helpen", aldus Duran-Kiraç.

Zeki Celikkaya is maatschappelijk werker voor ouderen. Hij vertelt dat een open houding je als zorgmedewerkers al heel ver brengt. "Ook al is taal een probleem, straal uit dat je er voor mensen bent, ga erop af en zoek creatief oplossingen. Ik spreek ook niet alle talen in mijn wijk, maar een open houding en laagdrempeligheid helpen heel erg. Mijn motto is dat iedere zorg- en hulpverlener voor iedereen moet kunnen zorgen."