Verhoog de grens van de jeugdhulpplicht op de korte termijn van 18 naar 21 jaar, in sommige gevallen zelfs naar 23 jaar en zorg voor meer ruimte voor maatwerk. Zet jeugdhulp in het teken van het behalen van ‘levensdoelen’ en laat jongeren vanaf hun 16de aanspraak maken op voorzieningen buiten de Jeugdwet, zoals de Wmo of de Zvw. Zorg bij jeugdhulp (ook) voor meer aansluiting bij de belevingswereld van jongeren.
Dit staat in het advies ‘Leeftijdsgrenzen – Betere kansen voor kwetsbare jongeren’ dat de Raad voor Volkgezondheid en Samenleving (RVS) vandaag heeft overhandigd aan minister Hugo de Jonge (VWS).
Pauline Meurs, voorzitter RVS: “Met dit advies wil de RVS zoveel mogelijk obstakels rondom leeftijdsgrenzen wegnemen. Idealiter stopt de zorg en ondersteuning voor kwetsbare jongeren op het moment dat zij zelfstandig zijn en niet op basis van een leeftijdsgrens, die ook nog eens te vroeg komt. Het verhogen van de bovengrens van de jeugdhulpplicht is daarom de eerste noodzakelijke stap richting een betere positie voor kwetsbare jongeren. De huidige grens van 18 jaar is daar niet toereikend genoeg voor. Met het verhogen van deze grens hebben kwetsbare jongeren langer een vangnet, waarmee voorkomen kan worden dat ze in een neerwaartse spiraal terechtkomen van sociale of psychische problemen, schulden, criminaliteit of dakloosheid”.
Levensdoelen
De tweede aanbeveling van de RVS houdt in dat jeugdhulp vanaf het 16de levensjaar voor een groot deel gericht moet zijn op het behalen van ‘levensdoelen’. Dan kan het bijvoorbeeld gaan om zelfstandig wonen, maar ook het hebben van werk, het volgen van een opleiding, of het behalen van een startkwalificatie. Het richten op ‘ levensdoelen’ vraagt om een actieve en gerichte inzet van professionals waarbij zij al vanaf 16 jaar met jongeren om tafel gaan om een plan voor de toekomst te maken dat bij hen past. Ook passen er andersoortige voorzieningen bij, zoals: laagdrempelige hulpverleningscentra, vormen van begeleid en beschermd wonen, en de inzet van ‘natuurlijke mentoren’ zoals de Jouw Ingebrachte Mentor (JIM).
Afwegingskader
In het advies over leeftijdsgrenzen heeft de RVS ook gekeken naar andere leeftijdsgrenzen die problemen veroorzaken voor jongeren, zoals rondom de huurtoeslag en het kiesrecht. De grens in de jeugdhulp is nu het meest nijpend, maar in de nabije toekomst moet er ook aandacht komen voor andere leeftijdsgrenzen. Daarbij reikt de RVS in zijn advies een handvat aan: een afwegingskader waarmee leeftijdsgrenzen meer systematisch uitgedacht kunnen worden.
