In de Drents-Groningse Veenkoloniën leven 14.000 gezinnen in armoede, vaak generatie op generatie. Onderzoekers van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) deden vijf jaar lang onderzoek naar het ontstaan en voortduren van armoede door generaties heen. Uit het onderzoek blijkt dat maatwerk en langetermijnplanning nodig zijn om overerfbare armoede in de Veenkoloniën te doorbreken. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de provincies Drenthe en Groningen, in nauwe samenwerking met de Alliantie van Kracht: een netwerk dat samen met de bewoners uit het veenkoloniale gebied werkt aan het doorbreken van overerfbare armoede.
Onderzoekers prof. dr. Tialda Haartsen, dr. Sander van Lanen en dr. Erik Meij vertellen: “We hebben meerdere generaties uit 23 families geïnterviewd. Hieruit blijkt dat er niet één vorm van overerfbare armoede is. Dé arme bestaat niet. En er is dus ook niet één oplossing die voor iedereen werkt. De belangrijkste les uit het onderzoek is: maak maatwerk mogelijk. Hiervoor moeten veel organisaties terug naar de tekentafel om de mens of het gezin in armoede centraal te stellen en te werken aan langdurige relaties, onderlinge samenwerking en continuïteit van ondersteuning en hulpverlening.”
Gedeputeerde Tjeerd van Dekken, provincie Groningen: “Het onderzoek laat duidelijk een kloof zien tussen dat wat iemand die in armoede leeft nodig heeft en wat er geboden wordt aan hulp. Door het onderzoek weten we dat families in armoede hun eigen situatie en mogelijkheden vaak anders inschatten dan de hulpverleners. Het overheidsbeleid, de regels en voorzieningen moeten daarom op het perspectief van het gezin aansluiten. Alleen zo kan de vicieuze cirkel doorbroken worden. De onderzoeksresultaten bieden hiervoor voldoende handvatten die in de praktijk gebruikt kunnen worden.”
Op basis van de kennis uit het onderzoek bouwt de Alliantie van Kracht met 42 partners gezamenlijk aan een programma van 20 jaar. Hierbij worden de randvoorwaarden mogelijk gemaakt voor maatwerk in de systeemwereld: niet uitgaan van projecten, maar bestaande structuren versterken en experimenteren in wijken, dorpen en buurten. De Alliantie van Kracht organiseert in de komende maanden diverse werksessies met ervaringsdeskundigen, professionals, maatschappelijke organisaties en ambtenaren om het vervolg gezamenlijk uit te werken. In die sessies worden de wetenschappelijke inzichten omgezet naar actie in de praktijk.
Gedeputeerde Hans Kuipers, provincie Drenthe: “We weten dat overerfbare armoede hardnekkig is en dat er niet één oplossing is voor alle problemen. Maatwerk is nodig en een langdurige aanpak is noodzakelijk. De vraag blijft hoe we ruimte voor maatwerk houden in het langdurig plannen, zonder de boel dicht te timmeren. Of wat doen we als langetermijndoelen vanuit overheidsbeleid niet overeenkomen met die van families in armoede? Dit zijn vragen die in vervolgsessies samen met partners zoals de Alliantie van Kracht uitgewerkt zullen worden.”
