Oplossingsgericht werken is : een krachtgerichte, generalistische manier van werken, geschikt voor alle doelgroepen en voor alle problematieken en organisaties. In deze blog vertellen Wilma van der Vaart en Wim Joosen u meer.
Even voorstellen: Wij, Wilma van der Vaart en Wim Joosen, zijn verheugd in deze blog iets te mogen schrijven over oplossingsgericht werken. Vanaf 2006 houden wij ons intensief bezig met deze manier van denken en werken.
Krachtgerichte manier van werken
Oplossingsgericht werken is : een krachtgerichte, generalistische manier van werken, geschikt voor alle doelgroepen (kinderen, jongeren, volwassen, ouderen) en voor alle problematieken en organisaties : 1e, 2e, 3e lijn hulp- en dienstverlening, vrijwilligers, mantelzorgers, onderwijs, management. Toepasbaar bij zowel vrijwillige als niet vrijwillige hulp- en dienstverlening.
Empowerment
Bij empowerment gaat het o.a. om het versterken van de krachten, talenten en hulpbronnen van mensen op basis van gelijkwaardigheid. Het ontwikkelen van autonomie, zelfbeschikking in relatie met anderen is de kern van empowerment (Verzaal 2002).
Oplossingsgericht werken is een belangrijke stroming in het krachtgericht denken en werken en heeft alle kenmerken van empowerment in zich. Het is daarom dat deze manier van denken en werken steeds meer aan invloed wint en goed past in deze tijd. Een tijd waarin de overheden zich terugtrekken, burgers vanuit eigen kracht en regie samen met hun netwerk meer voor elkaar kunnen/moeten gaan betekenen en er door professionals meer met minder gedaan zal moeten worden. De kunst is om in dit nieuwe spanningsveld toch kwaliteit te blijven bieden in hulp– en dienstverlening.
Cliënten deskundig
Aan oplossingsgericht werken ligt de visie ten grondslag dat ieder mens zowel over eigen verantwoordelijkheid als over eigen krachten en talenten beschikt die hem in staat stellen keuzes te maken in het leven. Cliënten zijn daarbij zelf de deskundigen van hun eigen ervaringen, hun vragen en toekomst perspectief. Werkers zijn enkel procesbegeleiders (passanten). Een goede samenwerkingsrelatie tussen cliënt(en) en professional(s) is daarom essentieel. Hierbij gaat het vooral om het stimuleren en versterken van het eigen oplossend vermogen van mensen om samen met de mensen om hen heen te werken aan hun zelf gekozen oplossingen, waarmee zelf- en samenredzaamheid wordt vergroot. Deze visie op hulp- en dienstverlenen sluit nauw aan bij de kaders van de Wmo en WHNS (Welzijn en Hulpverlening Nieuwe Stijl).
Oplossingsgerichtwerken en Sociale Netwerk Versterking
In 2012 is de 1e druk verschenen van ons boek: Oplossingsgerichte hulp- en dienstverlening, cirkels van empowerment. In dat zelfde jaar zijn wij gaan samenwerken met enkele trainers van de MEE Plus groep, nu MEEK2. Dit, omdat wij gezamenlijk de veronderstelling hadden dat Oplossingsgericht werken en Sociale Netwerk Versterking (SNV) elkáár zou kunnen versterken. Oplossingsgerichte hulpverlening werkt weliswaar systeem- en contextgericht, maar gezien de ontwikkelingen rondom ons heen van o.a. eigen kracht-conferenties, netwerken, familiezorg, etc, zou SNV mogelijk een nuttige en noodzakelijke aanvulling kunnen zijn. En omgekeerd, de kracht van SNV zou kunnen worden vergroot door de cliënt op een oplossingsgerichte manier uit te nodigen op zoek te gaan naar mogelijkheden en krachten in zijn netwerk. Hiermee wilden we een manier van werken ontwikkelen die nog meer aan zou kunnen sluiten bij wat er in de praktijk nodig is en die mee zou helpen het kantelingsproces in de samenleving verder inhoud en vorm te geven:
van aanbod naar > vraaggericht
van klacht naar > kracht
van zorgen voor naar > zorgen dat
van hulpverlener in regie naar > klant in regie
van vrijwillig naar > sturen waar het moet (huiselijk geweld en kindermishandeling)
Versterking
Oplossingsgericht werken is toepasbaar in zowel het vrijwillig als minder vrijwillig kader, in ons boek, waarvan de 2e druk verscheen in 2014, werken we dit methodisch uit. Leergierig als wij allen waren hebben wij echter gemeend de samenwerking op grond van onze visie en praktijkervaringen nog verder te intensiveren en te versterken met Marie- Jose Knops, trainer/coach/eigenaar van Bureau Kind In ’t Zicht. Dit vanwege de extra expertise die Marie-Jose ons te bieden heeft, namelijk het werken met gezinnen, ouders, kinderen en (familie) netwerken in een gedwongen kader. Een belangrijke en noodzakelijke aanvulling die geleid heeft tot de intensieve en unieke samenwerking van onze drie organisaties wat betreft onze leergang. Het is juist de kracht van de leergang om dat wat qua mens en problematiek in de praktijk niet op te knippen is, als één samenhangend, integraal en vernieuwend totaalprogramma aan te bieden.
