De beschikbaarheid en betaalbaarheid van energie staan onder druk. Door de energiecrisis kunnen veel mensen en bedrijven in Limburg hun energierekening niet meer betalen. Om dit probleem aan te pakken, is de Provincie bezig met de ontwikkeling van de Provinciale Energiediensten Maatschappij (PEM). De PEM wil de overstap naar duurzame energie in Limburg versnellen en zorgen dat Limburgers meer lokale controle krijgen over hun energie.
“Energie is belangrijk in het dagelijks leven. Maar het wordt steeds lastiger voor iedereen om de energierekening te betalen. Steeds meer Limburgers en bedrijven komen hierdoor in de knel. Het bestuur van de Provincie Limburg vraagt zich af hoe we in de toekomst kunnen zorgen voor betaalbare en betrouwbare energie”, vertelt gedeputeerde Marc van Caldenberg (Energie en Klimaat). “De PEM moet één van de oplossingen worden en sluit aan bij het Limburgse coalitieakkoord ‘Elke Limburger telt!’. Dit gaat de PEM doen voor burgers, mkb (en delen van de agrarische sector) en energiegemeenschappen.” Bekijk hier de uitlegvideo over de PEM.
De hoofdzaak is dat de activiteiten vanuit de PEM zich richten op twee uitgangspunten. Ten eerste speelt de PEM in op marktfalen om hier op te acteren. Daarnaast moet het aanvullend zijn op wat er al gebeurt en dit versterken op de opgave waar slagkracht nodig is. Concreet is dat ingezet wordt op drie doelen:
Energiearmoede verminderen: De PEM wil mensen helpen die nu buiten bestaande regelingen vallen door gebouwgebonden regelingen te ontwikkelen gericht op verduurzamingsmaatregelen die het verbruik van de doelgroep(en) flink terugdringen. Zo kunnen zij hun energiekosten structureel verlagen;
Meer lokaal eigenaarschap: Naast energiebesparing ondersteunt de PEM energiegemeenschappen, zodat mensen zelf energie kunnen opwekken, beheren en benutten op lokaal niveau en hiermee zeggenschap en eigenaarschap krijgen. Dit zorgt ervoor dat geld dat wordt verdiend met energie in de regio blijft en er ruimte komt en blijft voor ontwikkeling;
Versnellen van de energietransitie: De PEM helpt overheden, bedrijven en gemeenschappen om samen sneller collectieve duurzame energieprojecten op te starten en uit te breiden.
In de PEM worden vier verschillende instrumenten samengebracht om zo de diverse doelgroepen in Limburg te bereiken. Gezien de complexiteit van de vraagstukken waar de PEM meerwaarde kan bieden is faciliterend advies hierbij de basis. Direct voortvloeiend hieruit richt de PEM zich onder andere op nieuwe en bestaande duurzame energieprojecten in de regio, met een sterke focus op de ontwikkeling van lokale energiegemeenschappen.
Daarnaast is het doel om een instrument te gaan ontwikkelen dat huishoudens zonder toegang tot verduurzamingsregelingen kan gaan ondersteunen. Wij denken hierbij langs de lijn van een nog te ontwikkelen ontzorgingsconcept, met financiering op basis van een gebouwgebonden regeling. Dit moet verder onderzocht worden. Als laatste, maar niet minste speerpunt, worden coöperatieve Energy Hubs ontwikkeld op bedrijventerreinen en in woonwijken om lokale energieopslag te bevorderen en de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.
“In de volgende fase worden ook pilots ontwikkeld om deze concepten verder te concretiseren. Parallel wordt het Statenvoorstel gemaakt met een uitwerking van de governance en financiële uitwerking van de PEM-activiteiten”, aldus gedeputeerde Marc van Caldenberg. Met deze speerpunten heeft de PEM een duidelijke focus voor de komende jaren. De organisatie is van plan een breed netwerk op te bouwen, zodat zij steeds toegang heeft tot actuele kennis, uitvoeringskracht en extra financiering. Hierdoor kan de PEM zich aanpassen aan veranderingen en inspelen op ontwikkelingen in de markt en de maatschappij, waardoor zij effectief blijft.
Het provinciebestuur vraagt Provinciale Staten om na te denken over de doelgroep en aanpak van de PEM. Ook vraagt het provinciebestuur aan de Staten mee te denken over de naam en wat zij belangrijk vinden voor de wijze waarop de PEM georganiseerd kan worden. Op 29 november 2024 bespreken de Provinciale Staten het voorstel. Daarna wordt de PEM verder ontwikkeld voor een definitief besluit in het laatste kwartaal van 2025.
