Steeds meer jongeren vapen, en steeds meer jongeren doen dat dagelijks. Een deel van hen wil er graag mee stoppen, of denkt erover na. Het nieuwe Stopplan ‘Stoppen met Vapen’ is speciaal ontwikkeld om jongeren op weg te helpen. Claire de Nerée is expert op het gebied van stoppen met roken en vapen bij jongeren. Zij geeft in dit blog aan: “Er is een verschil tussen stoppen met vapen en stoppen met roken. En jongeren hebben ook een andere aanpak nodig dan volwassenen. Daarom hebben we een speciaal Stopplan voor jongeren ontwikkeld.”
Stoppen met vapen lijkt op het oog misschien erg op stoppen met roken. In beide gevallen draait het om een nicotineverslaving. De handeling is bijna hetzelfde en jongeren geven vergelijkbare redenen om ermee te beginnen en om ermee door te gaan. Zoals ‘ik was nieuwsgierig’ en ‘mijn vrienden doen het ook’. Maar het bestaande Stopplan voor roken kun je niet toepassen op vapen. Er zijn namelijk ook heel belangrijke verschillen tussen roken en vapen, én tussen jongeren en volwassenen bij het stoppen.
Het belangrijkste verschil tussen roken en vapen is dat jongeren die vapen dat de hele dag door kunnen doen. Vapes lenen zich daar ook uitstekend voor. Met soms duizenden hijsjes in een apparaat is het makkelijker om op welk moment dan ook een hijsje te nemen. Zonder dat iemand erbij nadenkt of dat van plan was. Het kan daardoor moeilijker zijn voor jongeren om inzicht te krijgen in hun eigen gebruik. Coaches die stoppers begeleiden, signaleren dit ook.
Dat jongeren niet goed doorhebben hoeveel ze eigenlijk vapen, kan het stoppen ook lastiger maken. Daarom is er in dit Stopplan meer aandacht voor inzicht in het gebruik: wanneer en waarom vapet iemand? Zo kan een jongere zich beter voorbereiden op moeilijke momenten en lukt het beter om gestopt te blijven.
Jongeren hebben een andere aanpak nodig dan volwassenen als het gaat om verslaving. Jongeren die vapen voelen zich vaak niet verslaafd, en zijn meestal een stuk minder gemotiveerd om te stoppen dan volwassenen. Dat kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omdat ze nog niet merken dat hun gezondheid achteruitgaat. Of omdat vapen een manier is om met negatieve gevoelens om te gaan, zoals onzekerheid of stress. Daarom is er in dit Stopplan meer aandacht voor motivatie. En krijgt de jongere meer inzicht in hoe ze zich voelen op de momenten dat ze veel zin hebben om te vapen.
Een andere reden om niet te willen stoppen kan zijn dat jongeren ‘erbij horen’ nu belangrijker vinden dan gevolgen later. Voor jongeren is de vriendengroep en hun positie in die vriendengroep erg belangrijk. Waar volwassenen dit makkelijker even uit de weg kunnen gaan als ze net gestopt zijn, willen en kunnen jongeren dat vaak niet. Daarom krijgen ze in dit Stopplan ook tips over hoe ze gestopt kunnen blijven tijdens feestjes. En wat ze kunnen doen als ze met vrienden zijn die vapen.
Dit Stopplan is er voor jongeren vanaf 14 jaar die vapen en daarmee willen stoppen of daarover nadenken. Dit plan is niet bedoeld om te voorkómen dat jongeren beginnen met vapen. Wil je aan de slag met het voorkomen van vapen? Kijk dan op: Nee tegen vapen op de website van Helderopvoeden.nl
In dit Stopplan staan 8 overzichtelijke stappen om te stoppen met vapen. Iemand kan dit plan helemaal zelf invullen en bekijken wat voor diegene werkt. Daarnaast geeft het meer informatie over bijvoorbeeld begeleiding bij stoppen, en wat er gebeurt als je stopt. Ook staan er antwoorden op vragen als: ‘Wat is waar over vapen?’ en ‘Helpt vapen tegen stress?’
Stoppen met vapen met begeleiding kan bij sommige aanbieders al vanaf 12 jaar en wordt meestal volledig vergoed door de zorgverzekering. Maar als iemand geen begeleiding wil, dan adviseren we de jongere om het Stopplan samen met iemand in te vullen. Bijvoorbeeld een ouder, leraar, vriend of vriendin. Want stoppen met een beetje hulp of steun lukt vaak beter.
