Gemeenten moeten zorgen voor voldoende ontmoetingsruimte en goed opgeleide professionals. In tijden van krimpende budgetten ligt de bezuinigsingsreflex op de loer en is de neiging strakker te sturen terwijl het pleidooi is om ánders te sturen. Eric van der Burg (Sociaal Werk Nederland) pleit voor een groeimodel waarin investeren in de sociale basis centraal staat.
‘Wij zijn eigenlijk de enige professionals die nog op straat zijn. Soms lopen we de gaten dicht die andere hulpverleners laten vallen. Maar dat doen we graag, en zowel jongeren als professionals zijn ons er dankbaar voor. Ik vraag me wel af hoe het straks verdergaat, ná de lockdown. Gaat het extra geld dan toch weer naar de jeugdzorg? Of krijgen wij er eindelijk ook eens geld bij?’
Dat was de hartenkreet van een van onze jongerenwerkers die sinds de virusuitbraak vaak 24/7 in touw zijn om jongeren juist nu hoop en perspectief te bieden. Dat geldt trouwens voor vrijwel álle sociaal werkers. Ze waren er, en ze zijn er nog steeds. Bovendien hebben ze dankzij corona hun activiteitenaanbod kunnen uitbreiden met online dienstverlening die ook prima van pas komt als straks iedereen - die dat wil - is gevaccineerd.
Een stevig dienstenpakket is sowieso geen overbodige luxe. Want sinds corona, maar ook sinds bijvoorbeeld de documentaire Klassen en de toeslagenaffaire, groeit bij veel instanties het besef dat te veel Nederlanders de overheid eerder ervaren als hun grootste vijand dan als een goeie vriend. Anno 2021 leiden te veel Nederlanders een marginaal bestaan. Deels door hun eigen verkeerde keuzes, maar zeker ook door overheidsbezuinigingen en omdat hun wieg simpelweg op de verkeerde plek heeft gestaan. Of zoals de Raad Volksgezondheid & Samenleving onlangs schreef: “Gezondheidsachterstanden van groepen Nederlanders hangen vaak samen met maatschappelijke problemen die langere tijd duren en elkaar kunnen versterken. Denk aan werkloosheid, een laag inkomen, schulden, een ongezonde leefomgeving en een gebrek aan sociale relaties. De wijk waar je geboren en getogen bent, maakt ook verschil.”
Dat sluit naadloos aan bij wat de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in 2017 al vaststelde: “De overheid heeft soms te hoge verwachtingen van het doenvermogen van burgers.” Want, zei de WRR: “Weten is nog geen doen”.
Anders gezegd: mensen beseffen best dat ze blauwe enveloppen beter wél kunnen openen, dat ze meer moeten bewegen of moeten stoppen met roken. Het punt is dat ze vaak niet bij machte zijn om dit besef om te zetten in daden.
Gelukkig lijkt het tij te keren. De animo groeit voor een forse hersteloperatie van juist deze wijken, getuige bijvoorbeeld het onlangs gesloten Woonakkoord. Maar liefst 34 organisaties tekenden voor een ambitieuze Actieagenda Wonen, die onderstreept dat het niet alleen gaat om investeren in nieuwe kozijnen en schimmelvrije badkamers, maar ook in een sterke sociale basis. Sociaal Werk Nederland heeft de sociale paragraaf ervan mede opgesteld.
Dit artikel verder lezen? Dat kan in ons online magazine Versterking van de sociale basis
