Het SCP heeft de Participatiewet geëvalueerd en geconcludeerd dat er ruimte is voor verbetering. De VNG doet het Rijk daarom drie verbetervoorstellen om van de Participatiewet een succes te maken.
De belangrijkste constatering uit de evaluatie is dat maar voor een enkele doelgroep de kans op een baan is vergroot. Voor de meeste doelgroepen is dit nog niet waargemaakt. Daarmee is de belofte van de Participatiewet niet ingelost.
Om die de komende jaren wél in te lossen, is één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt nodig, waarin alle doelgroepen worden ondersteund en bereikt. Naast die ene regeling is daar ook meer geld voor begeleiding voor nodig.
Het Participatiebudget is vanaf 2010 per uitkeringsgerechtigde gedaald van €4.500 naar €1.500. Hiermee is de Participatiewet verworden tot een wet die voornamelijk voorziet in inkomen. Er gaan forse bedragen naar het verstrekken van uitkeringen. Maar op de middelen voor re-integratie is de afgelopen jaren meer dan een miljard bezuinigd.
Deze bezuiniging betekent in de praktijk dat gemeenten nog maar een derde deel van de uitkeringsgerechtigden kunnen ondersteunen, waardoor de verschillende doelgroepen binnen de Participatiewet nu met elkaar moeten concurreren om ondersteuning.
Door de grote tekorten in het sociaal domein ontbreekt bovendien de ruimte voor gemeenten om zelf extra te investeren in begeleiding. Het is belangrijk dat gemeenten hier meer in kunnen investeren. Dat betaalt zich op meerdere manieren terug: minder uitkeringskosten en minder beroep op zorg.
De VNG doet drie verbetervoorstellen:
Zorg er allereerst voor dat werken altijd loont, neem hobbels en schotten tussen regelingen weg en geef gemeenten ruimte voor maatwerk en regie.
Zet in op een anticyclisch investeringsmodel, zodat we ook in inwoners kunnen blijven investeren in tijden van economische neergang.
Zorg voor een betere samenhang tussen onderwijs en de arbeidsmarkt
