In ons vorige artikel vertelden we al iets over Value Based Health Care en waarom een andere zienswijze nodig is om onze zorg op peil en betaalbaar te houden. Karel Piethaan is er duidelijk over. “De zorg is nu georganiseerd rond specialismen, maar laten we dat eens omdraaien. Laten we de zorg organiseren rond kwetsbare mensen, om hen zo goed mogelijk gezond te houden en in hun omgeving zoveel mogelijk organiseren om dat te bereiken. Dat betekent op dit moment wel dat je als zorgondernemer samen met je partners uit de zorgketen veel lef moet hebben om op deze manier iets te doen.” Maar dat levert wel wat op.
Punt is dat deze manier van werken momenteel te weinig inkomsten oplevert. Want wie betaalt de reumatoloog die iedere drie weken een extra spreekuur bij en met de huisarts organiseert voor mensen met beginnende reumatologische klachten? En we weten dat dit soort dingen voor de patiënt veel oplevert, vooral vanwege minder doorverwijzingen naar een ziekenhuis. “Maar als we op deze manier écht significant betere zorg leveren en je kunt dat meten en aantonen, dan hoef je als zorgondernemer niet bang te zijn voor de aanwas van nieuwe cliënten en nieuwe dokters die met je willen samenwerken. Er zijn inspirerende voorbeelden genoeg, zoals die van de Martini Kliniek in Duitsland”, zegt Piethaan. Deze kliniek, gespecialiseerd in de zorg rondom prostaatkanker, wordt in de literatuur regelmatig aangehaald als succesvol voorbeeld van waardegedreven zorg. “Zij vragen zich voortdurend af: ‘doen we het nog goed voor onze patiënten? Verbeteren we ons? En is de zorgwaarde afgezet tegen de kosten omhoog gegaan?’.”
Hoe zit Value Based Health Care in elkaar? De visie kent vijf principes:
We kennen de klinische uitkomsten en ja, die zijn zeker belangrijk. Maar de uitkomst vanuit het perspectief van de cliënt of patiënt zijn net zo belangrijk. Wat is voor hen relevant? Belangrijk is ook dat behandelaar en cliënt/patiënt dezelfde taal spreken als hier naar wordt gevraagd.
Het meten van de uitkomst voor de patiënt moet je eigenlijk op drie momenten meten: voor de start, meteen nadat de zorg is afgerond (dus wat is de verwachting) – bijvoorbeeld drie maanden na afloop van de zorg (de revalidatieperiode) – en dan nog eens twee jaar later (of levenslang). Piethaan: “Dat laatste moment wordt in de zorg momenteel steevast overgeslagen, terwijl dat heel essentiële informatie oplevert waarmee de zorg voor nieuwe patiënten kan worden verbeterd.”
Geïntegreerde werkeenheden die samen verantwoordelijk zijn. “Je brengt de hele keten bij elkaar en die maak je samen verantwoordelijk voor iedere individuele patiënt. Een heel ingewikkeld principe. Veel zorgaanbieders zullen zeggen dat ze nu toch ook al samenwerken, maar dit principe gaat erom dat ze samen verantwoordelijk zijn”, vertelt Piethaan. En die gedachte raakt aan veel vlakken: zorginhoud, eindverantwoordelijkheid en financiën.
Als je uitkomsten gaat meten en registreren, levert dat een grote hoeveelheid data op. Dat geeft grond om uitkomsten te delen en te vergelijken. Op die manier kan de zorg verder verbeterd worden.
Piethaan: “Stel je voor dat een huisarts en een reumatoloog samenwerken om patiënten met beginnende reumatologische klachten te helpen en te voorkomen dat ze naar het ziekenhuis moeten. Het zou helpen als zij gezamenlijk voor iedere patiënt een bedrag van de zorgverzekering krijgen en dat naar eigen inzicht delen.” Een gebundelde betaling is dus een vergoeding aan de werkeenheid waaraan verschillende professionals uit de zorgketen deelnemen
Hoe dat nu al in de praktijk wordt gedaan, leest u in het derde deel van deze reeks over Value Based Health Care. Lees hier het eerste deel terug.