Er is een groot potentieel aan hulp in de samenleving, maar zorg voor de meest kwetsbaren vereist altijd professionele zorg en deskundigheid, vindt Marjolein Broese van Groenou. De VU-hoogleraar Informele zorg reageert hiermee op het rapport ‘Informele hulp: wie doet er wat?’ van het Sociaal en Cultureel Planbureau
Het SCP-rapport geeft een goed beeld van de grote betrokkenheid van mensen in onze samenleving. Met een brede definitie van hulp laat het SCP zien dat ruim 4 miljoen mensen mantelzorg verlenen en bijna 610.000 mensen vrijwilligerswerk doen in de zorg, veelal via een organisatie. Dit is goed nieuws in tijden dat het beroep op de hulpvaardigheid van de samenleving toeneemt. Vooral het feit dat de solidariteit onder familie en vrienden hoog is, wijst erop dat de kwetsbaren in onze samenleving er niet alleen voor hoeven staan.
Mantelzorgers groot risico om overbelast te raken
Daarnaast wijst het rapport erop dat bepaalde mantelzorgers een groot risico lopen om in de knel te komen en overbelast te raken. Dat zijn vooral degenen die de zorg hebben voor iemand met complexe problematiek (psychische nood, verstandelijke beperking, dementie), en waarbij de zorgverlening zwaar en langdurig is. Nu deze typen zorgbehoevenden steeds meer in onze samenleving verblijven in plaats van in een instelling, neemt de zorglast voor hun mantelzorgers toe. Bovendien maakt de complexe zorgvraag het voor hen moeilijk om de zorg met anderen te delen. Het vereist specifieke kennis en vaardigheden om met deze groep om te gaan, en dat kan je niet van iedereen vragen.
Het rapport laat zien dat mantelzorgers met een langdurige en intensieve zorgtaak hulp kunnen gebruiken op meerdere terreinen, zoals van hun werkgever, hun sociale netwerk en de professionele zorg (respijtzorg). Hulp uit diverse hoeken kan ertoe bijdragen dat mensen zich minder alleen voelen staan.
Hulpbronnen vaak nog onbenut
Niet elke mantelzorger benut nu al deze mogelijke hulpbronnen, of heeft deze hulp mogelijk niet in de directe omgeving. Aan de zijde van potentiële hulpgevers is dan ook meer sensitiviteit nodig voor de mantelzorgers in de samenleving. Daarnaast moet de overheid zich realiseren dat niet alle kwetsbare personen een goed functionerend sociaal netwerk hebben. Juist degenen die voorheen in een instelling werden opgevangen en nu zelfstandig blijven wonen, hebben blijvend aandacht nodig van mantelzorgers en professionals.
Lees ook
Dossier mantelzorg
