Zonder twijfel is 2020 de boeken in gegaan als een 'annus horribilis'. Ook voor het sociaal domein was het een turbulent jaar. Toch vond u wel de tijd om onze artikelen weer veelvuldig te lezen. Daarom hebben wij een top 10 voor u samengesteld met de best gelezen artikelen uit het afgelopen jaar.
Voorzieningen voor dagbesteding sluiten door de coronacrisis massaal hun deuren. Dit heeft grote consequenties voor deelnemers, hun naasten en de dagbesteding zelf. Deelnemers missen de nodige structuur, sociale contacten en het gevoel zinvol bezig zijn. Voor hun naasten en (professionele) begeleiders heeft dit ook grote consequenties. Respijtzorg vervalt en er is onbegrip, onrust of woede bij de deelnemers. Mantelzorgers raken overbelast en de kans op ontsporing van zorg neemt toe. Hoe groot is het probleem eigenlijk? Hoeveel mensen maken gebruik van dagbesteding en wat zijn de gevolgen en alternatieven?
Lees het artikel
In Nederland zweren we bij ‘effectieve interventies’. Het Nederlands Jeugdinstituut telt er op dit moment 223, waarvan er slechts zeven de hoogste effectiviteitstrede (‘effectief volgens sterke aanwijzingen’) hebben. Maar waarom heeft een enkele therapie vaak weinig tot geen succes? En waarom is het zo moeilijk om mensen te veranderen? Nieuw hersenonderzoek laat zien waarom, met implicaties voor de Jeugdzorg en GGZ.
Lees het artikel
Een twee-meter-lange infographic met honderden vakjes en pijlen. Dat was het resultaat toen ik in 2015 een beleidsmedewerker vroeg om me te helpen de Participatiewet, de WIA, de Wajong en de Banenafspraak inzichtelijk te maken. Als nieuwe directeur van Ieder(in) hoopte ik daarmee in één oogopslag de samenhang en werking van de wetten te kunnen overzien. Na het overzicht op de muur te hebben geplakt en er dagenlang langs heen en weer te hebben gelopen, constateerden we dat het onmogelijk was om de wirwar aan wetten en regelingen in één oogopslag te overzien. Zelfs nu, na ruim 5 jaar ‘studeren’ op de participatiewet, moet ik schoorvoetend bekennen dat ik nog steeds niet in een paar zinnen kan uitleggen hoe het zit. En dát voor een wet die nota bene bedoeld is om mensen met een kwetsbare positie een betere toegang tot arbeid en de samenleving te geven.
Lees het artikel
Minister Hoekstra van Financiën heeft in het kader van de Brede maatschappelijke heroverwegingen, mede namens de Minister van Economische Zaken en Klimaat en de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, aan de Tweede Kamer een aantal rapporten aangeboden. Het is natuurlijk mooi dat er ook in deze coronacrisis, los van de waan van de dag, wordt nagedacht over de toekomst van ons land. Maar waarschijnlijk is juist vanwege die coronacrisis nog niet veel aandacht besteed aan de inhoud van dit rapport. En dat terwijl er in het rapport “Naar een inclusieve samenleving” onder meer het voorstel wordt gedaan om de bijstandsuitkeringen met 20 tot 25% verlagen. Dat zou een kleine aardschok betekenen in bijstandsland. Reden genoeg om eens nader op dat voorstel in te gaan.
Lees het artikel
De huidige organisatie van de geestelijke gezondheidszorg is gefragmenteerd. De huidige afstemming tussen zorg en ondersteuning in verschillende levensdomeinen verloopt allesbehalve soepel wat leidt tot hiaten, doublures en lange wachtlijsten blijkt uit onderzoek van Provan & Kenis (2008). Er is veel onderzoek gedaan naar de voordelen van een geïntegreerde aanpak in de zorg zoals bijvoorbeeld het onderzoek van Woolcott en anderen uit 2019 en Provan en anderen uit 2009. Aanbod dat op elkaar is afgestemd en aangeboden wordt in zorgnetwerken blijkt niet alleen effectiever, maar ook efficiënter en goedkoper te zijn concluderen Doz en anderen (1996), Delden en anderen (2009), Dorling en anderen (2017) en Woltman en anderen (2012). Toch lukt het in de GGZ nog niet altijd goed genoeg om zorg in netwerken te organiseren.
Lees het artikel
Er lijkt een breed gedeelde consensus dat de Nederlandse jeugdzorg, jeugd-GGZ en GGZ niet naar behoren functioneren, ondanks het feit dat we er veel in investeren - meer dan de meeste andere landen. De observatie is weliswaar dat er heel veel GGZ-activiteit is, maar dat juist de mensen met de meeste zorgbehoeften vaak moeite hebben om in de zorg te komen. Op basis van het werk de afgelopen vijf jaar in het complexe krachtenveld van de Nederlandse GGZ komen Jim van Os en Philippe Delespaul tot de volgende 5 aanbevelingen om de huidige impasse te doorbreken.
Lees het artikel
Het aantal diagnoses van autisme in kinderen neemt snel toe, sommigen hebben het over een ‘autismevloedgolf’. In de VS (over Nederland zijn geen cijfers bekend) is het aantal diagnoses volgens het Centre of Disease Control sinds 2000 met 50% gestegen. Bijna 1% van de bevolking zou autisme hebben. De maatschappelijke kosten in de VS komen boven de 126 biljoen dollar per jaar (kenniscentrum Autism Speaks, 2012) en overal komt autisme als een konijn uit een hoge hoed. Het is echter de vraag of al deze diagnoses correct zijn.
Lees het artikel
Jeugdzorginstellingen die in zwaar weer verkeren of zelfs omvallen, maar ook zorgaanbieders die opmerkelijk hoge winsten maken en die winst vervolgens laten verdwijnen in de zakken van eigenaren en directeuren. Het zijn zaken die de continuïteit van cruciale jeugdhulp bedreigen. We lezen er helaas maar al te vaak over in de media. En wat blijkt, ook gemeenten worden vaak overvallen door dergelijke berichtgeving, omdat ze nauwelijks zicht hebben op de besteding van zorggelden. Dat kan en moet wat Paul Kagie, Tim Robbe en Frans van Mierlo betreft anders. Gemeenschapsgeld bestemd voor de zorg kan en mag niet verdwijnen uit die zorg. Zij zijn daarom gericht aan de slag gegaan met het inzien van de financiële jaarstukken van zorgondernemingen, en met resultaat.
Lees het artikel
Trouw berichtte half maart 2020 dat er gemeenten zijn die weigeren 'niet adequaat' geleverde hulp als gevolg van de corona-crisis te vergoeden. Daardoor is het mogelijk dat de zorg voor zeer kwetsbare mensen gestaakt moet worden. Moet de gemeente die adequate zorg in deze onvoorziene omstandigheden toch vergoeden? Die vraag legden wij voor aan Dennis van Tilborg, Tim Robbe, Ben Bugter, Bastiaan Wallage en Freek Reijmerink.
Lees het artikel
De economie is met een klap tot stilstand gekomen. Wie geen vitaal beroep heeft werkt als het even kan thuis. Scholen, horeca en andere plekken waar mensen zich verzamelen voor vermaak zijn gesloten. De economische schade is enorm en de omvang nog niet te overzien. Het kan bijna niet anders dan dat de schuldenproblematiek enorm gaat oplopen. De vraag die dit vooruitzicht oproept is wat we in dat licht in deze periode moeten en kunnen doen. Het antwoord luidt: het vinden van een intelligente mix van compenseren, vroegsignaleren, coachen en kwijtschelden.
Lees het artikel
