In maart 2020 is de gemeente Groningen gestart met het experiment Basisbaan. Met de Basisbaan creëert de gemeente extra werkgelegenheid voor inwoners die op een andere manier geen kans maken op een betaalde baan. De eerste resultaten van het experiment zijn positief.
Er zijn per 1 januari 2021 (ondanks de Coronacrisis) 25 mensen werkzaam in een Basisbaan. Verreweg de meeste deelnemers geven aan dat ze er qua inkomen op vooruit zijn gegaan en belangrijker nog: in welzijn. Daarnaast is met de komst van de Basisbaners de leefbaarheid van de wijken in de gemeente verbeterd.
Wethouder Werk en Participatie Carine Bloemhoff: “Ik ben erg blij met deze uitkomsten. Mensen die al jaren in de bijstand zaten hebben nu weer een baan. En de Basisbaners zijn blij met hun werk! Ze hebben meer sociale contacten, krijgen waardering en zijn trots op het feit dat ze weer zelfstandig een inkomen verdienen. Daarnaast zijn onze wijken er nog mooier op geworden doordat de Basisbaners daar hard aan het werk zijn. Een win- win situatie. Dat is waar we het voor doen!
De komende periode gaan er meer mensen aan het werk in een Basisbaan. Bij de start van de basisbanen was het streven om in 2020 ongeveer 40 personen aan het werk te hebben. De coronacrisis heeft voor een vertraging gezorgd. De gemeente Groningen wil nu aan het einde van 2021 rond de 40 basisbaners aan het werk hebben.
Voorbeelden van taken die de Basisbaners uitvoeren zijn: ondersteuning in buurthuizen, het uitlenen van gereedschappen, het assisteren van fietsstewards, het meewerken aan een wijkblad, het ondersteunen van een sportvereniging of het rondbrengen van maaltijden vanuit burgerinitiatieven.
De gemeente heeft een eerste Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) laten uitvoeren. Bij baten gaat het dan bijvoorbeeld om het (toegenomen) inkomen van de medewerkers, lagere zorgkosten en om een toename van de leefbaarheid van de wijk. Bij de kosten gaat het vooral om de loonkosten en de kosten voor de begeleiding.
De maatschappelijke baten van de basisbanen zijn naar verwachting hoger dan de kosten ervan. Daarbij is een deel van de baten in geld uit te drukken en een deel niet (immateriële baten). De baten komen echter niet terecht bij de gemeente die wel de meeste investeringen doet. Voor de resterende basisbanen gaat de gemeente nadrukkelijker op zoek naar taken waarvoor private partijen een bijdrage willen leveren.
Wethouder Carine Bloemhoff: “Een structurele vormgeving van de banen vraagt om een andere (landelijke) financieringsmethode. Rijk en gemeenten kunnen er alleen gezamenlijk voor zorgen dat mensen voor wie de afstand tot betaald werk te groot is toch volwaardig kunnen deelnemen aan onze maatschappij”.
De mensen die een Basisbaan uitvoeren worden nauw begeleid door de gemeente en organisaties in de wijk als Saaksumborgadvies, Wijkbedrijf Selwerd, Wijkdeal de Wijert of Stichting WerkPro. Aangezien het om een experiment gaat wordt er veelvuldig geëvalueerd hoe het experiment loopt en waar moet worden bijgestuurd. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de Hanzehogeschool Groningen, daarnaast is er een begeleidingsgroep met partijen als Start Foundation, de Cliëntenraad en de vakbond.
