De kloof tussen de zorgvraag en het zorgaanbod wordt steeds groter. Door de zorg anders te organiseren wordt er al veel bereikt. Maar dit is niet genoeg. De zorgkloof verkleinen we alleen als de samenleving gezonder wordt. Met overkoepelende gezondheidsdoelen kunnen de overheid en de hele samenleving hier gericht aan werken. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) pleit om die reden in de Stand van de zorg 2024 voor het wettelijk vastleggen van niet-vrijblijvende gezondheidsdoelen.
Toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen die dat nodig heeft is niet meer vanzelfsprekend. Door een grotere, complexere zorgvraag en tekort aan zorgverleners staat de zorg onder druk. “We juichen toe dat er binnen de zorg met het Integraal Zorgakkoord (IZA) al hard wordt gewerkt aan de organisatie van een toekomstbestendige zorg. Een gezonde samenleving is echter een verantwoordelijkheid die de zorg overstijgt. Daarvoor is een grotere fundamentele verandering nodig. Daarnaast is het van belang dat het zorg- en welzijnsakkoord uit het huidige regeerprogramma de verandering naar passende zorg ondersteunt”, zegt Geranne Engwirda, voorzitter van de NZa. Gezondheid moet centraal komen te staan in alle beleidsterreinen en de hele samenleving. Met wettelijk vastgestelde gezondheidsdoelen als “in 2040 zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen met 30% afgenomen” weten we als samenleving beter welke richting we op moeten. Tegelijkertijd geeft het partijen in het veld een gedeeld toekomstbeeld en draagt het bij aan duidelijke doelen en mijlpalen.
Als marktmeester van de zorg willen we belemmeringen wegnemen om de verandering naar passende zorg te versnellen. Wij dragen hier bijvoorbeeld aan bij door meer tijd voor de patiënt in de huisartsenzorg structureel te bekostigen en zorgverzekeraars en zorgaanbieders handvatten te bieden om de contractering soepeler en toekomstgerichter te laten verlopen. Ook hebben we drie adviezen opgesteld die regionale samenwerkingen bevorderen en de verandering naar passende zorg ondersteunen en versnellen. Regionale samenwerkingen en de afspraken daarover in het IZA zijn belangrijke stappen om de zorg passend te organiseren. Als overheidsorganisatie zoeken we naar een balans tussen sturing én ruimte geven zodat partijen het veranderproces zelf in kunnen richten. Dit is uitdagend en vraagt van alle partijen een open en lerende houding, ook van onszelf. Verandering vergt tijd, energie en ruimte om belangrijke keuzes te maken. Dat kan niet zonder maatschappelijk en politiek draagvlak.
