Opties inzet jeugdhulp zonder toestemming ouder(s) met gezag

Voorkom dat ouder geen toestemming geeft

Om te voorkomen dat één ouder geen toestemming geeft, is het raadzaam om beide ouders met gezag zo snel mogelijk te betrekken bij de hulpverlening. In de praktijk komt het namelijk regelmatig voor dat één van de ouders geen toestemming geeft omdat hij of zij zich niet betrokken of buitengesloten voelt bij de opvoeding van het kind. Bijvoorbeeld als één van de ouders na een scheiding de andere ouder (moedwillig) niet betrekt bij de verzorging en opvoeding van het kind. Daarom is het belangrijk dat u als professional direct beide ouders met gezag betrekt en een gelijke positie geeft. Hierdoor vergroot u de kans dat beide ouders uiteindelijk toestemming zullen geven voor de inzet van jeugdhulp voor hun kind.

Om beide ouders met gezag te kunnen betrekken, is het belangrijk dat u aan het begin van het hulpverleningstraject vaststelt wie er belast is met het gezag en wie u dus moet betrekken bij de hulpverlening. De gemakkelijkste manier om dit vast te stellen is door het te vragen aan de ouder die aanwezig is bij de intake van het kind. Maar in de praktijk komt het regelmatig voor ouders dit zelf niet (zeker) weten of hierover (al dan niet bewust) liegen. Als een ouder het zelf niet weet of als u twijfelt over de juistheid van het antwoord, kunt u het gezagsregister raadplegen.

Ouders met gezag horen elkaar te informeren en te raadplegen over de opvoeding en verzorging van hun kind. Als een ouder tijdens een intake aangeeft dat de andere ouder op de hoogte is en akkoord is met de inzet van jeugdhulp, mag u als professional ervanuit gaan dat dit klopt. Toch is het raadzaam om bij gescheiden ouders altijd navraag te doen bij de andere ouder, omdat ouders hier (helaas) regelmatig over liegen.

Inzet jeugdhulp zonder toestemming ouder

Als een ouder zonder gezag toch weigert om toestemming te geven voor de inzet van jeugdhulp, zijn er verschillende mogelijkheden om alsnog jeugdhulp in te zetten.

Optie 1: Toestemming van het kind

Als het kind 12 jaar of ouder is, kan er jeugdhulp worden ingezet zonder toestemming van de ouder(s) met gezag als:

• het kind zelf toestemming geeft en de hulp nodig is om ‘ernstig nadeel’ voor het kind oplevert.

• het kind de hulp ‘weloverwogen’ blijft wensen.

Optie 2: Keuze van de professional

Als u als professional vindt dat de inzet van jeugdhulp noodzakelijk is, kan in bepaalde situaties toch jeugdhulp worden ingezet. U moet dan afwegen of er sprake is van een uitzonderlijke situatie en er dus toch hulpverlening kan ingezet kan worden. Er kan jeugdhulp worden ingezet zonder toestemming van de ouder(s) met gezag als:

• het nalaten van de hulp ‘ernstig nadeel’ voor het kind oplevert.

• de verplichting om toestemming te vragen niet verenigbaar is met de zorg van een goed hulpverlener.

Optie 3: Ouder vraagt rechter om vervangende toestemming

Als één van de ouders met gezag geen toestemming geeft voor de inzet van jeugdhulp, kan de andere ouder de rechter verzoeken om vervangende toestemming. De rechter kijkt dan of de hulpverlening in het belang van het kind is en neemt op basis daarvan een beslissing.

Optie 4: Melding bij de Raad voor de Kinderbescherming

Als één van de ouders met gezag geen toestemming geeft voor de inzet van jeugdhulp als gevolg van een strijd tussen ouders of als er zorgen zijn over de veiligheid of ontwikkeling van het kind, kunt u als professional een melding doen bij de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK). De RvdK onderzoekt dan of er een basis is voor een kinderbeschermingsmaatregel. Als de rechter een kinderbeschermingsmaatregel oplegt, kan de jeugdhulp later alsnog worden ingezet.

Lees meer over dit onderwerp in het dossier Kwetsbare jongeren: 16 - 27