Als senior adviseur en programmamanager bij TransitiePartners begeleidt Cisca Versnel gemeenten en jeugdhulpregio’s bij het realiseren van deze transformatie. In dit artikel laat zij zien waarom SLT’s essentieel zijn voor de toekomst van de jeugdzorg en hoe TransitiePartners kan ondersteunen om deze verandering succesvol door te voeren.
Het traditionele zorgmodel in de jeugdzorg is voornamelijk gericht op probleemoplossing door middel van specialistische behandelingen. De zorg is inmiddels echter veel complexer geworden en het huidige systeem raakt steeds meer overbelast. Wachttijden nemen toe, gezinnen ervaren vertraging en professionals staan voor de uitdaging om effectief te reageren op de dynamiek van jongeren en gezinnen.
SLT’s bieden een krachtige oplossing voor deze uitdagingen. SLT’s verleggen de focus van het oplossen van acute problemen met een interventie jeugdhulp, naar het versterken van de veerkracht van gezinnen en het bieden van duurzame ondersteuning. Het doel is niet alleen om specialistische zorg in te zetten, maar om jongeren en gezinnen in hun eigen omgeving de regie te geven over hun situatie en te doen deelnemen aan de maatschappij.
Door de focus te leggen op preventie, herstel en zelfredzaamheid kunnen SLT’s voorkomen dat gezinnen in langdurige zorgtrajecten terechtkomen. Dit zorgt niet alleen voor betere zorgresultaten, maar ook voor kostenbesparing en een vermindering van de werkdruk voor professionals.
In plaats van te blijven vasthouden aan een ‘medisch’ model waarin diagnoses en behandelingen centraal staan, bieden SLT’s een systemische benadering die veel breder kijkt naar het gezin en de bredere sociale context. Dit betekent dat SLT’s niet alleen werken aan het oplossen van de symptomen, maar ook aan het versterken van het netwerk rondom jongeren en gezinnen. Het resultaat is een krachtiger, zelfredzamer gezin dat in staat is om eigen oplossingen te vinden en duurzaam verder te komen zonder voortdurende afhankelijkheid van zorg.
Wat biedt een stevig lokaal team?
Van diagnose naar vitaliteit: Het gaat niet om het zoeken naar wat er mis is, maar om het versterken van wat goed is in een gezin.
Van afhankelijkheid naar eigen regie: SLT’s versterken de regie van gezinnen en jongeren, zodat ze in staat zijn om eigen oplossingen te vinden en deze in hun leven toe te passen.
Preventie en afschaling: Door de lokale context van het gezin in kaart te brengen, kunnen onterecht lange zorgtrajecten worden voorkomen, en kan er tijdig worden bijgestuurd.
Wanneer SLT’s gebruik maken van data om de voortgang van gezinnen te monitoren is het mogelijk om sneller in te grijpen wanneer dat nodig is en interventies gericht in te zetten. Het meten van de effectiviteit van SLT’s zorgt ervoor dat gemeenten en jeugdhulpregio’s de impact van hun inzet kunnen volgen en bijsturen. Dit vergroot de effectiviteit van de zorg en maakt de besluitvorming transparanter.
Datagestuurd werken in stevige lokale teams zorgt voor:
Optimalisatie van processen: Door inzicht in doorlooptijden en stagnaties kan er snel bijgestuurd worden.
Effectieve interventies: Het meten van het aantal gezinnen dat uitstroomt naar de sociale basis en het percentage jongeren dat niet doorstroomt naar specialistische zorg.
Voortgang op doelen: Het volgen van de voortgang van gezinnen helpt om snel te evalueren en bij te sturen waar nodig.
Een succesvolle transformatie naar SLT’s is alleen mogelijk als de professionals die de zorg leveren, volledig achter de verandering staan. Deze verandering vraagt van hen niet alleen vaktechnische kennis, maar ook flexibiliteit, creativiteit en een sterke motivatie om met gezinnen en jongeren op maat gemaakte oplossingen te vinden. Ze werken vanuit een gezamenlijke visie en voelen zich gesteund in het benutten van hun praktijkkennis en ervaring.
Kenmerken van stevige lokale teams professionals:
Focus op zelfredzaamheid: Ze zorgen ervoor dat gezinnen snel zelfstandig verder kunnen, zodat langdurige zorgtrajecten vermeden worden.
Creatief maatwerk en zoeken naar gemeenschappelijk rendement: Ze denken buiten de gebaande paden en werken samen met gezinnen om oplossingen op maat te vinden.
Datagestuurd werken: Ze maken gebruik van data om de zorg te monitoren bij te sturen.
De transformatie naar SLT’s is geen eenvoudige opgave. Het vraagt om visie, strategische planning en betrokkenheid van alle partijen. Dit proces is alleen succesvol wanneer de lokale context van gemeenten en jeugdhulpregio’s centraal staat, en professionals actief bijdragen aan het ontwikkelen van oplossingen die voor hen werken.
Met onze expertise helpen adviseurs van TransitiePartners gemeenten en jeugdhulpregio’s om deze transformatie effectief door te voeren. Wij ondersteunen bij het ontwikkelen van een aanpak die niet alleen impact heeft op de zorg, maar ook bijdraagt aan het werkplezier en de vitaliteit van professionals. Samen bouwen we een systeem waarin de zorg goed aansluit bij de behoeften van jongeren en gezinnen, en waarin professionals in hun kracht worden gezet.
SLT’s bieden een krachtige oplossing voor de uitdagingen die de jeugdzorg momenteel kent. Door samen te werken aan preventie, zelfredzaamheid en samenwerking op lokaal niveau kunnen we een systeem creëren dat niet alleen de problemen van vandaag oplost, maar ook klaar is voor de uitdagingen van morgen. Ik ben ervan overtuigd dat deze transformatie alleen succesvol is als gemeenten en jeugdhulpregio’s samen optrekken, met de juiste ondersteuning en expertise.
