De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) stelt 6 aanbieders van JeugdzorgPlus, met in totaal 7 locaties, onder verscherpt toezicht. Daarnaast moeten nog 3 aanbieders van JeugdzorgPlus, met in totaal 7 locaties, verbeteringen doorvoeren. Het doel is om ervoor te zorgen dat alle instellingen zo snel mogelijk voldoen aan de normen voor goede en veilige jeugdhulp.
Op 5 november 2024 publiceerde de inspectie haar eindrapportage over het toezicht rond de af- en ombouw van de JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg). De inspectie concludeerde hierin onder meer dat de kwaliteit van de hulp binnen de JeugdzorgPlus nog niet voldeed. Op de volgende punten mogen tekortkomingen niet langer voortduren, wat de oorzaak ook is:
Het ontbreken van een afzonderlijke veilige ruimte die aan de eisen voldoet
Het insluiten van jongeren in hun slaapkamer
Generieke vrijheidsbeperkende maatregelen in de huisregels
Een te omvangrijke groepsgrootte.
De overschrijding van deze normen vormt een direct risico voor de kwaliteit en veiligheid van de jeugdhulp aan jeugdigen. Daarom kondigde de inspectie aan om op maat per locatie actie te ondernemen.
In oktober en november 2024 voerde de inspectie toezicht uit bij 14 locaties van JeugdzorgPlus. Het viel de inspectie op dat er in de praktijk veel vaker vrijheidsbeperkende maatregelen in huis- of groepsregels zijn opgenomen dan de jeugdaanbieder zelf rapporteerde. Bijna de helft van de instellingen doet soms de kamerdeuren op slot. Ook zijn er 4 locaties met te grote groepen.
Tot slot hebben 11 van de locaties een ruimte die bestemd is als afzonderlijke en veilige ruimte, maar voldoet geen van die ruimtes aan de eisen uit de wet. Op basis van een weging van de risico’s, de omvang van de tekortkomingen en het vertrouwen dat de inspectie heeft in de verbeterkracht van de aanbieders stelt de inspectie 7 locaties onder verscherpt toezicht.
De inspectie blijft de locaties met een verscherpt toezicht intensief volgen. In de periode van het verscherpt toezicht kan de inspectie extra (onverwachte) bezoeken brengen. Ook gaat de inspectie met jongeren in gesprek tijdens het verscherpt toezicht. Over de uitkomsten van de vervolgtrajecten rapporteert de inspectie openbaar.
De overige aanbieders moeten een verbeterplan aanleveren. De inspectie beoordeelt dit verbeterplan en toetst de voortgang hiervan. Als het nodig is kan de inspectie verdere maatregelen nemen.
Naast de verantwoordelijkheid van de aanbieders om aan de wet te voldoen ziet de inspectie een verantwoordelijkheid voor gemeenten en Rijk. Zekerheid over het al dan niet voortbestaan van de instellingen en een toereikende financiering zijn hier belangrijke randvoorwaarden in.
