De gemeente Barendrecht helpt te weinig inwoners met een arbeidsbeperking aan een garantiebaan of beschut werk. Dit komt onder meer doordat zij onvoldoende doet om arbeidsgehandicapten te bereiken en geschikte werkplekken te creëren. Bovendien geeft de gemeente geen prioriteit aan minder productieve arbeidsgehandicapten, terwijl juist deze groep ondersteuning nodig heeft om aan het werk te komen.
Met de Participatiewet hebben gemeenten in 2015 nieuwe taken gekregen om inwoners met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking aan werk te helpen. Dit kan in een zogenoemde garantiebaan of in beschut werk. Eind 2018 hadden slechts 28 inwoners (een derde van de 86 geïndiceerde inwoners die voor zo’n baan in aanmerking komen) een garantiebaan en had nog geen enkele inwoner van Barendrecht beschut werk. Bovendien hadden ongeveer negentig niet-uitkeringsgerechtigde inwoners met een arbeidshandicap geen garantiebaan of beschut werk en hier ook geen indicatie voor, terwijl een deel van hen hier mogelijk wel voor in aanmerking komt.
Met name een groot deel van de niet-uitkeringsgerechtigde arbeidsgehandicapten is volledig buiten beeld van het gemeentelijk beleid. Waarschijnlijk bestaat het gros uit jongeren tot 27 jaar. De gemeente moet meer doen om deze groep op de sporen, bijvoorbeeld door actief communicatiemiddelen in te zetten en de benodigde samenwerking met scholen, het team Wmo, de wijkteams en woonzorginstellingen te vergroten.
Een groot deel van de inwoners met een indicatie voor een garantiebaan of beschut werk is er nog niet klaar voor om aan het werk te gaan. Door middel van werkervaringsplaatsen of dagbesteding zou een deel van hen hiervoor wel klaargestoomd kunnen worden, maar de werkervaringsplaatsen die de gemeente biedt zijn vaak niet geschikt voor deze groep en inwoners met een bijstandsuitkering ontvangen vaak geen indicatie voor dagbesteding. De gemeente zou volgens het onderzoek de mogelijkheid moeten verkennen om een eigen leerwerkbedrijf op te richten.
Uit het onderzoek blijkt dat het gemeentelijk werkgeversservicepunt (WSP-BAR) werkgevers niet actief informeert over de mogelijkheden voor garantiebanen. Verder geeft de gemeente weinig prioriteit aan arbeidsgehandicapten met een lage loonwaarde, omdat zij voor hen een hoger bedrag aan loonkostensubsidie en jobcoaching zou moeten vergoeden. Dit financiële motief mag volgens het onderzoek geen reden zijn om deze groep buiten de boot te laten vallen. De gemeente zou daarom garantiebanen juist ook bereikbaar moeten maken voor cliënten met een lage loonwaarde. Verder blijkt de keuze van gemeente om voor beschutte werkplekken niet samen te werken met sociale werkbedrijven, niet goed uit te pakken. Een aanbeveling aan de gemeente is om wel met die bedrijven te gaan samenwerken.
Reactie college
Het college is het niet met alle conclusies van de rekenkamer eens en geeft in zijn reactie aan dat het lastig is om mensen met een arbeidsbeperking aan werk te helpen. Het college weet nog niet of het nodig is om te zorgen voor betere werkervaringsplaatsen, zoals de rekenkamer aanbeveelt en het wil niet overwegen een eigen leerwerkbedrijf op te richten. Ook wil het college niet de mogelijkheden onderzoeken om deel te nemen aan een gezamenlijke sociale werkvoorziening met andere gemeenten.
Bekijk het Rekenkameronderzoek In gebreke gebleven: onderzoek naar beleid arbeidsgehandicapten
